پهنای باند اینترنت چیست؟ حداکثر میزان داده ای که می توان در یک ارتباط اینترنتی، در بازه زمانی مشخص جا به جا کرد را پهنای باند می گویند. پهنای باند برای اندازه گیری توان عملیاتی داده ای یک کانال ارتباطی مورد استفاده قرار می گیرد. این پارامتر نشان دهنده میزان داده ای است که می تواند در بازه مشخصی از زمان، در یک ارتباط اینترنتی، بدون اختلال منتقل شود.
(پهنای باند اینترنتی با باند تفاوت دارد و نباید آنها را با هم اشتباه بگیرید.)
اگر بخواهیم معنای پهنای باند را به زبان ساده تر بیان کنیم، باید آن را با آبی که از داخل یک لوله جریان پیدا می کند مقایسه کنیم. پهنای باند نرخ آبی است (داده ها) که از طریق یک لوله (ارتباط اینترنتی) در شرایط خاصی جاری می شود. در این مثال می توانیم به جای واحد بیت بر ثانیه، گالون در دقیقه را در نظر بگیریم. میزان آبی که می تواند از طریق لوله جا به جا شود دقیقاً همان حداکثر ظرفیت پهنای باند است. در حالی که میزان آبی که هم اکنون در لوله جاری است دقیقاً نشان دهنده پهنای باند کنونی است.
انواع پهنای باند
پهنای باند انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
وایرلس عمومی
خدمات مخابراتی سلولی LTE که با نام اینترنت 4G هم شناخته می شود و اینترنت ماهواره ای از خدمات اینترنتی زمینی که همان پهنای باند را دارند، گران تر هستند. LTE ممکن است تنها گزینه دسترسی به اینترنت در مکان هایی باشد که هنوز کابل کشی نشده اند و خطوط مسی تلفن هم جوابگوی داده های مورد نیاز ساکنان آن نیست. هم اینترنت LTE و هم اینترنت ماهواره ای در دسته خدمات مشارکتی به شمار می روند.
این‌ها می توانند بسته های اینترنتی را تا پهنای باند 100 مگابیت بر ثانیه عرضه کنند. تأخیر زیاد یکی از اصلی ترین مشکلات اینترنت ماهواره ای به شمار می رود. جدیدترین نسل وایرلس های عمومی اینترنت 5G است که اخیراً تنها در مکان های محدودی در جهان می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. اما این تکنولوژی می تواند انقلاب جدیدی در زمینه پهنای باند اینترنت در جهان ایجاد کند.
پهنای باند عمومی
این ارتباطات اینترنتی پر سرعت توسط اینترنت های کابلی یا شرکت های مخابراتی ارائه می شود. پهنای باند عمومی از کانال های داده ای چندگانه برای انتقال بسته های اطلاعاتی بزرگ استفاده می کند. خدمات محبوب پهنای باند عمومی شامل اینترنت DSL، اینترنت کابلی و اینترنت فیبری می شود. ظرفیت های پهنای باند عمومی بسته به ارائه دهنده سرویس مخابراتی تفاوت می کند.
DSL ضعیف ترین پهنای باند را دارد (تا حداکثر 40 مگابیت بر ثانیه)، اینترنت کابلی در رده متوسط است (تا 300 مگابیت بر ثانیه)، و اینترنت فیبری سریعترین آن است (تا 10 گیگابیت بر ثانیه). اینترنت های DSL و کابلی نامتقارن هستند، یعنی سرعت آپلود در آنها به شکل قابل توجهی کمتر از سرعت دانلود است.
مهمترین مزیت پهنای عمومی در این است که ظرفیت بالایی دارد و در عین حال به نسبت ارزانتر از بقیه خدمات اینترنتی است. اما این پهنای مشکلات خاص خودش را هم دارد از جمله اینکه نسبت به مشکلات افت کیفیت ارتباط آسیب پذیر است. افت کیفیت در ارتباط اینترنتی می تواند موجب قطع شدن ناگهانی تماس های آنلاین یا قطع شدن VDIها شود که برای مکان هایی همچون شرکت های معتبر و بین‌المللی قابل قبول نیست.
پهنای باند خصوصی
همانطور که از نامش هم پیداست، پهنای باندهای خصوصی در دسترس عمومی قرار ندارند. بلکه شرکت های ارائه دهنده سرویس های اینترنتی، به صورت اختصاصی آنها را در اختیار شرکت های طرف قرارداد قرار می دهند. پهنای باندهای خصوصی کیفیت ارتباطی بسیار بالاتری نسبت به پهنای باند عمومی دارند و به همان نسبت هزینه شان هم بسیار گرانتر است و قراردادهای استفاده از آنها طولانی است (بین 36 تا 60 ماه).
پهنای باند SD-WAN
برخی از تکنولوژی های SD-WAN وجود دارند که امکان ترکیب کردن هرگونه خدمات اینترنتی از هر ارائه دهنده سرویس های مخابراتی را فراهم می کنند، تا کاربر بتواند از یک شبکه عمومی/خصوصی بهره مند باشد. استفاده از پهنای باند ترکیبی SD-WAN مزیت های زیادی دارد از جمله اینکه اطمینان کاربر از اتصال دائمی و همیشگی به اینترنت بیشتر است، چراکه از چند کانال مختلف به اینترنت دسترسی دارد و با قطع شدن ارتباط از طرف یکی از شرکت های مخابراتی، ارتباط او با اینترنت قطع نخواهد شد.
از طرف دیگر شرکت ها با استفاده از پهنای باند SD-WAN می توانند از امنیت ارتباط خود اطمینان بیشتری داشته باشند، چراکه اتصالشان تنها از طریق یک اپراتور برقرار نمی شود. همچنین پهنای باند SD-WAN از نظر قیمتی نیز از پهنای باند های خصوصی که قراردادهای طولانی مدت دارند به صرفه تر است.
تفاوت پهنای باند اینترنت با سرعت اینترنت
پهنای باند نشان دهنده این است که چه مقداری اطلاعات در هر ثانیه دریافت می شود، در حالی که سرعت اینترنت نشان می دهد که این اطلاعات چقدر سریع دریافت یا دانلود می شوند. بیاید با یک مثال این موضوع را توضیح دهیم. پر کردن یک حوض با آب را در نظر بگیرید.
اگر حوض یک شیر آب بزرگ داشته باشد که تا آخر باز است، آب بیشتری می تواند با سرعت زیادتر داخل حوض بریزد. اما اگر شیر آب نازک باشد گرچه سرعت جریان آب می تواند مساوی باشد، اما حوض دیرتر پر می شود. حالا شیر آب را پهنای باند در نظر بگیرید و سرعت جریان آب از لوله شیر را به عنوان سرعت اینترنت تصور کنید.
تفاوت پهنای باند اینترنت با ترافیک اینترنت
بسیاری از شرکت های ارائه خدمات اینترنتی هستند که از پهنای باند برای توصیف محدودیت های ترافیکی خود استفاده می کنند. پهنای باند در حقیقت قطر لوله ای است که داده ها از طریق آن دریافت می شوند. ترافیک از طرف دیگر میزان داده ای است که شما می توانید به صورت واقعی ارسال و دریافت کنید.
به عنوان مثال اگر شما یک مودم 56kbps داشته باشید، مودم شما می توان 56000 بیت را در ثانیه جا به جا کند. پس پهنای باند مودم شما 56kbps پهنای باند دارد. در مثالی دیگر ADSL دفتر شما ممکن است 256Kbps تا 24Mbps پهنای باند داشته باشد، اما محدوده ترافیک ماهانه شما می تواند مثلاً 6 گیگابایت باشد.
نحوه اندازه گیری پهنای باند
برای اندازه گیری پهنای باند اینترنتی که در حال استفاده از ان هستید می توانید از نرم افزارهای آنلاین مختلفی استفاده کنید. از جمله رایج‌ترین این نرم افزارها Test TCP و bandwidth test هستند.
مقاله آموزشی مرتبط: دریچه دیافراگم چیست؟
