گوشی های تلفن همراه، کامپیوترها و تلویزیون ها محبوب تر از همیشه شده اند و به همین خاطر هم تعجبی نیست که در دهه های گذشته پیشرفت های قابل توجهی در زمینه صفحه های نمایش آنها صورت گرفته است. صفحه نمایش امولد (AMOLED) یکی از جدیدترین پیشرفت ها در زمینه تولید صفحه های نمایش است. اما نمایشگر AMOLED دقیقاً چیست و چرا محبوبیت دارد؟
نمایشگر امولد چیست؟
امولد (AMOLED) یکی از تکنولوژی های مربوط به صفحه نمایش است که از دیودهای ساطع نور آلی با ماتریس فعال استفاده می کند. صفحه نمایش های امولد در واقع نوعی از نمایشگرهای OLED محسوب می شوند که زیاد در گوشی های تلفن همراه مورد استفاده قرار می گیرند.
اصلی ترین تفاوت بین نمایشگرهای AMOLED و OLED در این است که نمایشگرهای AMOLED دارای نوارهای نازکی از ترانزیستورهای لایه نازک (TFT) در پشت هر کدام از پیکسل ها هستند. این ترانزیستورها مانند بزرگراه های عریضی عمل می کنند که به جریان الکتریکی اجازه می دهند تا سریع تر در طول کل صفحه نمایش حرکت کنند.
با حضور تکنولوژی TFT، هرکدام از پیکسل ها می توانند سریع تر فعال شوند، چراکه انرژی برق زودتر به آنها می رسد. تکنولوژی امولد اغلب در نمایشگرها بسیار بزرگ (به نسبت محصول) استفاده می شود. چراکه در نمایشگرهای بزرگ انتقال دادن انرژی برق در طول کل مساحت صفحه نمایش دشوار تر است و نمایشگرهای امولد در این زمینه بهتر عمل می کنند.
مزایای صفحه نمایش امولد
نمایشگرهای امولد چندین مزیت فوق العاده نسبت به بقیه نمایشگرها دارند. اول اینکه صفحه نمایش های AMOLED معمولاً رفرش ریت سریع تری نسبت به دیگر نمایشگرها دارند. رفرش ریت عبارتی است که به سرعت رفرش تصویر در یک ثانیه برای هر مانیتور اشاره دارد.
زمانی که رفرش ریت نمایشگر بالاتر باشد، گرافیک تصاویر نرم تر و طبیعی تر خواهد بود، مخصوصاً زمانی که در حال انجام بازی یا تماشای فیلم هستید. نمایشگرهای AMOLED رفرش ریت بهتری دارند چون پیکسل های آنان می توانند سریع تر فعال شوند.
دوم اینکه صفحه نمایش های امولد زاویه دید بازتری دارند – به عبارت ساده تر شما می توانید از زوایای مختلف راحت تر و واضح تر صفحه نمایش را ببینید. به واسطه وجود تکنولوژی TFT، هرکدام از پیکسل های این نوع از نمایشگر نور بیشتری از خود ساطع می کند که باعث می شود وضوح تصویر در حال نمایش بیشتر شود.
سوم اینکه نمایشگرهای امولد به واسطه حذف کردن نور پسزمینه، رنگ مشکی دقیقتر و عمیق تری ایجاد می کنند. به عبارت دیگر داینامیک رنج آنها (توانایی نمایش طیف های خاکستری) بیشتر از دیگر انواع صفحه های نمایش است.
معایب صفحه نمایش AMOLED
نمایشگرهای امولد نسبت به دیگر نمایشگرها معایبی هم دارند که عبارتند از:
- سریعتر از دیگر نمایشگرها فرسوده می شوند و عمرشان کوتاه تر است
- مصرف انرژی برق آنها نسبت به نمایشگرهای دیگر بیشتر است
- بیشتر از بقیه نمایشگرها مستعد پیکسل سوزی یا سوختن کل صفحه نمایش هستند
- قیمتشان نسبت به دیگر نمایشگرها بالاتر است
- زمانی که در معرض تابش مستقیم نور آفتاب یا نور محیطی زیاد قرار می گیرند وضوحشان کمتر است
اگر بخواهیم به صورت یک به یکی قیاس کنیم: نمایشگر های امولد نسبت به صفحه نمایش های LED استاندارد زودتر فرسوده می شوند. حجم زیادی از برقی که به نمایشگرها امولد منتقل می شود باعث می شود تا سخت افزار آن آسیب پذیر تر شود.
همچنین این انرژی وارده کم نیست و مخصوصاً زمانی که در حال انجام بازی های کامپیوتری هستید می تواند فوق العاده زیاد باشد (در حدی که نمایشگر کمی داغ کند). به همین خاطر هم هست که زودتر از دیگر انواع نمایشگرها پیکسل سوخته می دهند، چراکه هر کدام از پیکسل ها نور به شدت زیادی را از خود ساطع می کنند.
علاوه بر این احتمال اینکه در طولانی مدت صفحه دچار افت کیفیت بشود هم زیاد است. این افت کیفیت به معنی آن است که رنگ نمایشگرهای امولد کم کم ممکن است به صورت دائمی و همیشگی دچار افت غلظت و کیفیت شود. همچنین نمایشگرهای AMOLED نسبت به ال‌ای‌دی ها گرانتر هستند و این به خاطر لایه های TFT است که در آن به کار رفته است و همین هزینه تولید آنها را زیاد می کند.
گرچه لایه های TFT کیفیت تصویر بهتری ارائه می کنند، اما وجود لایه های زیاد باعث می شود تا دیدن صفحه نمایش زیر نور مستقیم خورشید سخت تر شود. از این رو گوشی هایی که نمایشگر امولد دارند از کیفیت نمایشی چندان خوبی در زمانی که کاربر در محیط بیرونی است برخوردار نیستند.
چه گوشی هایی از صفحه نمایش امولد بهره مند هستند؟
دستگاه ها و گوشی های پرچمدار و رده بالا بیشتر از نمایشگرهای امولد استفاده می کنند، در حالی که گوشی های میان رده اغلب از نمایشگر های LCD بهره می برند. هرچند این آمار صد در صد دقیق نیست، چراکه چندین گوشی رده بالا هم وجود دارند که نمایشگرشان از جنس LCD است.
البته در این میان با افول روز افزون و محسوس هزینه تولید نمایشگرهای OLED در سال های اخیر، بحث تناسب هزینه و کیفیت باعث شده تا اغلب گوشی های رده بالای جدید امروزی و آینده، بیشتر به صفحه نمایش های OLED روی بیاورند.
کمپانی هایی همچون ال‌جی و سامسونگ متوجه این نکته شده اند و در حال افزایش ظرفیت تولید نمایشگرهای OLED خود هستند. نمایشگرهای LCD نیز همچنان آینده روشنی در تلویزیون و دیگر لوازم صفحه بزرگ دارند اما در دستگاه هایی مانند گوشی های تلفن همراه بیشتر نمایشگرهای OLED هستند که رواج پیدا کرده اند.
طول عمر صفحه نمایش امولد چقدر است؟
از نظر تئوری نمایشگرهای AMOLED می توانند حتی در صورت استفاده به صورت 12 ساعت در روز، تا چندین سال بدون افت کیفیت و بروز مشکل کار کنند. اما در واقعیت برخی از این نمایشگرها هستند که زودتر از این زمان دچار افول می شوند.
نمایشگرهای امولدی که تنها بعد از چند ماه دچار سوختگی یا افت کیفیت بصری و رنگی می شوند، یا پیکسل سوخته می دهند قطعاً خراب هستند و وضعیت عادی ندارند. چراکه طول عمر آنها در بدترین حالت حداقل چند سال خواهد بود. به صورت عمومی صفحه نمایش های امولد حدود 15 درصد کمتر از بقیه نمایشگرها طول عمر مفید دارند.
داینامیک امولد چیست؟
نمایشگرهای داینامیک امولد (Dynamic AMOLED) که جدیدترین تکنولوژی نمایشگرهای امولد به حساب می آیند، از نوآوری های شرکت سامسونگ به شمار می روند. این کمپانی ادعا دارد که این نمایشگرهای جدید دارای استاندارد HDR10+ هستند و می توانند کنتراست بیشتری بین سیاه و سفید ایجاد کنند و طیف رنگی گسترده تری هم داشته باشند.
علاوه بر آن نور مضر آبی این نمایشگرها نیز برای کاهش آسیب به چشم کمتر شده است. داینامیک امولد جدیدترین تکنولوژی صفحه نمایش های AMOLED به شمار می رود که برای کار کردن در محیط های کم نور و تاریک بسیار مناسب است.
مقایسه نمایشگر های AMOLED با صفحه نمایش های IPS
چندین سال است ال‌سی‌دی های IPS و نمایشگرهای امولد زیاد با هم قیاس می شوند. امولد ها رنگ مشکلی عمیق تر، رنگ ها غنی تر و نور مضر کمتری دارند و زاویه دیدشان بهتر است. در حالی که نمایشگرهای IPS رنگ های دقیقتر، دید مستقیم بهتر و صفحه های روشن تر دارند. نمایشگرهای امولد منعطف تر و قابل انحنا تر هستند. این در حالی که نمایشگرهای ال‌سی‌دی با تکنولوژی IPS اصولاً نمی توانند گوشه های منحنی داشته باشند.
مصرف برق نمایشگرهای IPS حدود 15 درصد بالاتر از نمایشگرهای امولد است. اما از طرف دیگر صفحه های نمایش IPS ارزان تر از نمایشگرهای AMOLED هستند. علاوه بر این صفحه های امولد نازک تر از نمایشگرهای IPS هستند. در آخر طول عمر صفحه نمایش های IPS بیشتر از صفحه نمایش های امولد است.
مقاله آموزشی مرتبط: آنالوگ چیست؟
