چه لپتاپ جدیدی خریده باشید چه از یکی از مدل‌های قدیمی آن استفاده کنید، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا می‌توانیم همیشه لپتاپمان را متصل به برق بگذاریم و آیا امن است که همیشه در شارژ باشد؟
عمر مفید هر لپتاپ، بر اساس عمر باتری آن سنجیده می‌شود. مهم نیست که پردازنده لپتاپ شما چه قدرتی دارد یا وضوح صفحه نمایش آن 4K است؛ آن لپتاپ تا وقتی مفید و قابل استفاده است که باتری سالمی داشته باشد.
برای جلوگیری از تمام شدن شارژ، بعضی کاربران لپ‌تاپ‌شان را همواره متصل به برق نگه می‌دارند تا اگر قطعی برق پیش آمد، همیشه چند ساعتی بیشتر بتوانند از لپ‌تاپ‌شان استفاده کنند.
اکثر لپ‌تاپ‌های امروزی، باتری‌های لیتیومی دارند؛ اجزای شیمیایی که مقدار شارژ مشخصی را برای مدت معینی می‌توانند نگه‌داری و عرضه کنند. باتری لپتاپ هر وقت که لپتاپمان را استفاده می‌کنیم همواره فعال است، چه به برق متصل باشد یا نباشد. باتری لپتاپ عمر محدودی دارد؛ شمارش آن بر اساس تعداد دفعاتی است که شارژ آن را به حداکثر و حداقل ممکن پر و خالی می‌کنید.
بدین ترتیب، یکی از مهم‌ترین فاکتورها که بر عمر کلی باتری لپتاپتان اثر دارد، نحوه شارژ کردن آن است؛ اینکه آیا آن را همواره در شارژ نگه می‌دارید یا فقط در مواقع نیاز شارژ می‌کنید.
چه مدت لپتاپتان را شارژ می‌کنید؟
بیاید بررسی کنیم چه اتفاقی می‌افتد وقتی که لپتاپتان را همیشه در شارژ می‌گذارید. به طور معمول، بر اساس مدت زمانی که در شارژ است، یکی از این سه سناریو برای لپتاپ شما رخ می‌دهد:
سناریوی اول که بیشتر از همه اتفاق می‌افتد، وقتی است که باتری لپتاپتان تمام شده یا نزدیک به تمام شدن است و آن را به برق متصل می‌کنید. حالا بر اساس سرعت شارژ و حجم باتری، بین یک تا چند ساعت طول می‌کشد که شارژ باتری لپتاپتان، ۱۰۰ درصد شود.
قطعا طی این زمان مشکلی ندارد که لپتاپتان را متصل به برق نگه‌دارید مگر اینکه شارژرتان ایرادی داشته باشد و جریان برق را به‌درستی منتقل نکند. این مورد می‌تواند به باتری و خود لپتاپتان هم آسیب بزند پس همواره به سلامتی شارژر توجه کنید.
سناریوی دوم که زیاد هم پیش می‌آید، وقتی است که کاربران باتری را بیش از مدت زمان مورد نیاز در حالت شارژ نگه می‌دارند. البته درباره چند دقیقه اختلاف صحبت نمی‌کنیم؛ بلکه منظورمان چند ساعت تفاوت است، مثلا لپتاپ در تمام طول شب به شارژ متصل باشد. آیا این حالت امن است یا مشکلی ایجاد می‌کند؟
نحوه شارژ لپتاپ، سلامت باتری را حفظ می‌کند یا به خطر می‌اندازد
دستگاه‌های به‌روز و جدید، آن قدر پیشرفته هستند که پس از تکمیل ظرفیت، جریان برق به سلول‌های باتری را قطع کنند و از پدیده شارژ بیش از حد یا overcharging جلوگیری کنند. با این حال اتصال لپتاپ به شارژ بیش از زمان گفته شده می‌تواند منجر به سوراخ شدن باتری شود که برای سلامت دستگاه نامناسب است.
برد الکترونیکی تعبیه شده در دستگاه، وقتی باتری 100 درصد پر شد، جریان برق را قطع می‌کند. این درصد، میزان امنی است که لپتاپتان می‌تواند شارژ دریافت کند تا از منفجر شدن یا آتش گرفتن آن جلوگیری شود. با این حال حتی اگر در حال استفاده از آن هم نباشید، اندکی از شارژتان استفاده می‌شود. به محض اینکه باتری به 99 درصد برسد، شارژ مجدد فعال خواهد شد. این چرخه بر اساس اینکه چه مدت آن را در شارژ رها می‌کنید، ادامه می‌یابد. این کار باتری را تحت بار ثابت نگه می‌دارد، دمای آن را افزایش می‌دهد و می‌تواند برای لپتاپ بسیار خطرناک باشد.
نشتی مداوم باتری، سرعت قدیمی شدن باتری شما را افزایش می‌دهد و زمان کارکرد لپ تاپ بدون اتصال به منبع برق را کاهش می‌دهد. اگر می‌خواهید لپتاپتان عمر بیشتری داشته باشد و مدت طولانی‌تری شارژ نگه دارد تا بتوانید در شرایط عدم دسترسی به برق هم از آن استفاده کنید، باید مراقب مدت زمانی که آن را به شارژ متصل نگه می‌دارید، باشید.
استفاده مداوم از لپ تاپ با برق مستقیم می‌تواند مشکل ساز باشد
سومین و بدترین سناریو، آن است که هیچوقت لپتاپ خود را از برق در نیاورید و همواره در طول روز و شب، به برق متصل نگه دارید. فرض کنید کامپیوتر خانگی‌تان را با یک لپتاپ عوض کرده‌اید اما تمام کاری که لپتاپ شما انجام می‌دهد این است که یک‌جا بماند! مهم نیست که لپتاپتان را برای چه‌کاری استفاده می‌کنید، تا وقتی که آن را در تمام طول روز متصل به برق نگه می‌دارید، صدمات جبران ناپذیری را به آن تحمیل می‌کنید.
اگرچه ممکن است رها کردن آن در شارژ برای کل روز برایتان بسیار ساده‌تر و حتی امن هم باشد، اما باید بدانید که این کار ظرفیت شارژ نگه‌داشتن باتریتان را روز به روز کاهش می‌دهد. وقتی لپتاپتان همواره به برق متصل است، باتری فقط خودش را شارژ نمی‌کند بلکه تمام لوازم دیگری که از آن‌ها استفاده می‌کنید را هم در حالت شارژ یا متصل به برق نگه می‌دارد. برای انجام این کار، شارژ را به طور ممتد دریافت کرده و به سایر اجزا انتقال می‌دهد. همین چرخه سبب افزایش دمای آن بیش از حد معمول خواهد شد.
این موارد اگر لپتاپتان را در طول شب متصل به شارژ رها کنید رخ خواهد داد اما رها کردن لپتاپ در شارژ، در طول روز هم فرکانس را کاهش می‌دهد و باتریتان کمتر از آن چه به‌طور اسمی توسط تولیدکننده تخمین زده شده بود عمر می‌کند. خب حالا چه‌کار کنیم تا عمر باتری لپتاپ را افزایش دهیم؟
چطور عمر باتری لپتاپ را افزایش دهیم؟
اگرچه فرسودگی باتری امری اجتناب‌ناپذیر است ولی با رعایت چند نکته ساده، می‌توانید سرعت فرسوده شدن باتری لپتاپتان را کاهش دهید. اگر لپتاپ شما همواره به شارژ متصل است، می‌توانید برای آن آستانه شارژ شدن تعیین کنید. HP پیشنهاد می‌کند که اگر باتری لپتاپتان را به جای 100 درصد، کمتر از 90 درصد شارژ کنید، می‌توانید عمر باتریتان را از 300 بار تخلیه و شارژ شدن به بیش از 1000 بار شارژ مجدد افزایش دهید.
نحوه تعیین آستانه شارژ بسته به اینکه لپتاپ شما از چه برندی است، فرق می‌کند. Lenovo برنامه‌ای به نام Lenovo Vantage ساخته که به شما اجازه کنترل درصد شروع و پایان شارژ باتری را می‌دهد. به همین نحو، ASUS نیز حالت Maximum Lifespan Mode (حداکثرسازی عمر باتری) دارد که شارژ باتری را به حداکثر 60 درصد محدود می‌کند. شرکت‌های دیگر مانند Dell، MSI و HP هم تنظیمات مدیریت انرژی دارند. از طرف دیگر مک بوک هم ویژگی شارژ بهینه باتری (Optimized Battery Charging) دارد که الگوی مصرف شما را یاد می‌گیرد و به 100 درصد رسیدن شارژ باتری را به تعویق می‌اندازد.
برای کسانی که به عمر باتری لپ‌تاپ‌شان متکی هستند، استفاده از لپتاپ در حالت ذخیره انرژی (power-saving) یا کاهش عملکرد (low-performance mode) کمک می‌کند که مدت زمان بیشتری شارژ داشته باشند. توجه به مدت زمان فعال شدن حالت خواب صفحه نمایش و استفاده از لپتاپ با نور کم، به‌ویژه در محیط‌های بسته، چند راه ساده هستند تا بتوانید بیشترین بهره را از باتری لپتاپتان ببرید.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله درباره مراقبت از باتری لپتاپ مطالعه کردید، نگه‌داشتن لپتاپ برای مدت طولانی در شارژ، کار درستی نیست. این عمل باعث کاهش عمر باتری لپتاپ، کاهش ظرفیت شارژ نگه داشتن و در مواردی منفجر شدن و آتش گرفتن لپتاپ خواهد شد. برای مراقب و استفاده طولانی‌تر از باتری لپتاپ آن را فقط وقتی که باتری‌اش تمام شده به برق متصل کنید و پس از شارژ کامل آن را از برق خارج کنید. یادتان باشد که لپتاپ، مانند کامپیوترهای رومیزی برای استفاده طولانی در یک مکان ساخته نشده و برای مواقعی است که قصد جابه‌جایی دارید و ناچارید با باتری کار کنید. اما به هر دلیلی اگر لپتاپتان را در خانه هم به طور مداوم استفاده می‌کنید، پس از شارژ کامل آن را از برق خارج کنید یا باتری را بیرون بیاورید و وقتی باتری داخل دستگاه است دائم به شارژ متصل نکنید.
شما طبق کدام سناریو از لپتاپتان استفاده می‌کنید؟ آیا هرگز با مشکلاتی مانند زود تمام شدن باتری مواجه شده‌اید؟ پاسخ خود را در بخش نظرات این مقاله با ما در میان بگذارید.
