شما همیشه میتوانید پیش از نصب هر برنامه در گوگلپلی، دسترسیهایی که از شما میخواهد را مشاهده کنید. این همیشه وظیفه توسعهدهندگان اپلیکیشنها بوده است که به شما بگویند چرا برنامههایشان به این دسترسیها نیاز دارند. در گوگلپلی صفحهای به نام “امنیت دادهها” وجود دارد که میتوانید دسترسیهای مورد نیاز هر برنامه را در آن ببینید. ولی طبق اخبار اخیر احتمالا بخش امنیت دادههای گوگلپلی در این زمینه بتواند کمک بیشتری باشد.
این صفحه توسط توسعهدهنده نرمافزار ایجاد میشود تا کاربر را در جریان دسترسی برنامه به برخی از اطلاعات شخصی، مانند موقعیت مکانی او قرار دهد. گرچه شفافیت همیشه عالی است اما این واقعیت که این اطلاعات تنها در فهرست گوگلپلی نمایش داده میشوند باعث میشود تا خیلی از کاربران در صورت تغییر این دادهها اصلا متوجه آنها نشوند. خوشبختانه گوگل در اندروید 14 راهحلی برای این مشکل پیدا کرده است.
به گفته خود گوگل، بخش امنیت دادههای گوگلپلی به صورت ساده نحوه جمعآوری، اشتراکگذاری و حفاظت از دادههای کاربر توسط یک برنامه را به او توضیح میدهد. شرکت گوگل خبر راهاندازی بخش امنیت دادههای گوگلپلی را در سال 2021 اعلام کرد و چند ماه بعد هم دسترسی به Play Console را برای توسعهدهندگان نرمافزارها باز نمود تا بتوانند اطلاعات برنامههای خود را برای شرکت ارسال کنند.
بخش امنیت دادههای گوگلپلی در ماه آپریل سال 2022 (فروردین ماه 1401) به صورت رسمی شروع به کار کرد، اما توسعهدهندگان نرمافزاری تا ماه آگوست 2022 (مرداد ماه 1401) فرصت داشتند تا فرمهای مربوط به برنامههایشان را پر کنند. همه برنامهها و بهروزرسانیهای نرمافزاری که پس از آگوست 2022 به Google Play ارسال میشوند باید فرم امنیت دادههای خود را تکمیل کرده باشند، در غیر این صورت گوگل به آنها اجازه نمیدهد که اپلیکیشن خود را روی گوگلپلی بارگذاری کنند.
گوگل فرم امنیت دادهها را از توسعهدهندگان نرمافزارها میخواهد تا مشخص کنند که آیا برنامه آنان دادههای مربوط به کاربر را جمعآوری کرده و به اشتراک میگذارند یا خیر؟ و اگر اینکار را انجام میدهد چه هدفی از آن دارد؟ به عنوان مثال، برنامهای که دادههای مربوط به موقعیت مکانی کاربر را جمعآوری میکند ممکن است از آن برای اهدافی مانند ردیابی تمرینات ورزشی کاربر در فضای باز استفاده کند.
در حالی که برنامهای دیگری ممکن است از اطلاعات موقعیت مکانی کاربر برای ارتقا محتواهای شخصی، مانند نمایش لوکیشن عکسهای گرفته شده با دوربین استفاده کند. در حال حاضر، برای پیدا کردن اطلاعات مربوط به دسترسیهای یک اپلیکیشن، باید وارد Play Store شده و فهرست دسترسیهای مورد نیاز آن برنامه را ببینید. اما در اندروید 14، این اطلاعات به جای Play Store، مستقیما توسط خود سیستمعامل به شما نشان داده میشوند.
در اندروید 14، در بخش location permission (صدور اجازه برای دسترسی به موقعیت مکانی)، برای هر برنامه صفحهای به نام data privacy (دادههای خصوصی) وجود دارد. این قسمت برای برنامههایی نمایش داده میشود که به دسترسی به موقعیت مکانی شما نیاز دارند. در این صفحه متنی گنجانده شده که به شما اطلاع میدهد این برنامه ممکن است موقعیت مکانی شما را با دیگران به اشتراک بگذارد.
اگر روی این متن ضربه بزنید اطلاعات کاملی در توضیح اینکه چرا این برنامه به موقعیت مکانی شما نیاز دارد، نمایش داده میشود. اطلاعاتی که از فرم امنیت دادههای گوگلپلی گرفته شده است. اندروید 14 در حال حاضر فقط اطلاعات مربوط به دسترسی برنامهها به لوکیشن کاربر را نمایش میدهد. این در حالی است تمام بخشهای امنیت داده میتوانند در این بخش گنجانده شوند.
یعنی کاربر علاوه بر صدور اجازه برای دسترسی برنامه به موقعیت مکانی، بتواند سایر دسترسیهای برنامه را هم کنترل نماید. هرچند بعید به نظر میرسد که گوگل این قابلیت را به موقعیت مکانی محدود نگه دارد، و به زودی امکان صدور مجوز برای سایر دسترسیها را نیز به عهده خود کاربر میگذارد.
نکته دیگر در مورد این ویژگی ایجاست که در Android Automotive، Wear OS یا Android TV/Google TV در دسترس نیست. کدی وجود دارد که صراحتا مشخص میکند این قابلیت در سایر نسخههای اندروید وجود ندارد.
یک صفحه جدید در بخش تنظیمات اندروید 14 ایجاد شده که به شما نشان میدهد آیا وضعیت دسترسی برنامهها به لوکیشن گوشی شما تغییر کرده است یا نه.
برای رسیدن به این صفحه جدید کافی است آدرس زیر را دنبال کنید:
Settings > Security & privacy > Privacy””
در اندروید 14، زمانی که اطلاعات امنیتی یک برنامه تغییر کند، سیستم عامل نوتیفیکیشنی برایتان ارسال میکند تا شما را در جریان این تغییرات جدید بگذارد. هنوز مشخص نیست که اندروید 14 چگونه در جریان بهروزرسانی دسترسیهای مورد نیاز برنامههای مختلف قرار میگیرد. یا از طریق متصل بودن به پایگاه امنیت دادههای گوگلپلی این کار را میکند یا یک API جدید دارد که با استفاده از آن داده (متادیتا) برنامهها را رصد میکند.
به هر شکل، گوگل در حال ادغام کردن برچسب امنیت دادهها با اندروید 14 است. توسعهدهندگان نرمافزارهای جدید باید بدانند که از این به بعد اطلاعات مربوط به دسترسیهای برنامهایشان به صورت مستقیم از طریق خود سیستم عامل به کاربران اعلام میشود تا در صورت موافقت آن را تأیید کنند. این ویژگی میتواند بسیار مثبت باشد، چراکه اپلیکیشنها را مجبور میکند تا توضیح دهند که چرا میخواهند به برخی از دادههای شخصی کاربر دسترسی داشته باشند.