نسل جدید CarPlay اپل که به‌زودی معرفی می‌شود، تنها به‌صورت بی‌سیم قابل استفاده خواهد بود.
طی دوسال گذشته، شرکت اپل جزئیات اندکی را در خصوص نسل بعدی CarPlay ارائه کرده است. این سیستم با هدف یکپارچه‌سازی رابط‌کاربری برروی تمامی نمایشگرهای خودرو، از جمله صفحه کیلومتر، طراحی شده است. باوجود پتانسیل بالای این فناوری، تاکنون تنها کمپانی‌های استون مارتین و پورشه اعلام آمادگی برای عرضه خودروهای مجهز به CarPlay جدید کرده و هنوز هیچ جدول زمانی مشخصی برای معرفی این محصولات ارائه نشده است.
درحالی‌که شرکت اپل دو سال پیش از نسل جدید CarPlay رونمایی کرد، به‌نظر می‌رسد این فناوری با استقبال گسترده خودروسازان مواجه نشده است. گزارش‌های اخیر حاکی از آن است که مدیران عامل شرکت‌های خودروسازی تمایل چندانی به‌وابستگی کامل به اپل برای ارائه سیستم سرگرمی خودرو ندارند.
براساس مصاحبه‌هایی که با مدیران عامل این شرکت‌ها انجام شده، به‌نظرمی‌رسد رویکرد غالب، حفظ استقلال در طراحی و توسعه رابط‌کاربری سیستم‌های سرگرمی خودرو است. برای نمونه، مدیرعامل شرکت مرسدس‌بنز، Ola Källenius، ضمن اشاره به‌پشتیبانی این شرکت از CarPlay فعلی، اعلام کرده است که مشتریان همچنان امکان استفاده از هردو سیستم را خواهند داشت. اما واگذاری کامل کنترل بخش سرگرمی خودرو، شامل نمایشگر راننده و نمایشگر سرنشین، به اپل، مورد پذیرش قرار نگرفته است.
شرکت اپل در پی واکنش محتاطانه صنعت خودروسازی نسبت به‌نسل‌جدید CarPlay، رویکردش را اصلاح کرده است. این تغییر رویه در دو ویدیو منتشر شده در کنفرانس WWDC ۲۰۲۴ مشهود بود که به تشریح جزئیات معماری و طراحی CarPlay جدید می‌پرداختند. در این ویدیوها، اپل تاکید ویژه‌ای بر انعطاف‌پذیری بالای CarPlay جدید برای خودروسازان قائل شده است. خودروسازان کنترل قابل‌توجهی بر ظاهر، عملکرد و حتی امکان استفاده از رابط کاربری اختصاصی خود برای ویژگی‌های مختلف از طریق قابلیت «پانج-ترو یو آی (Punch-through UI)» خواهند داشت.
این رویکرد جدید، نشان‌دهنده تغییر استراتژی اپل از «سیستم کنترل کامل کابین خودرو توسط اپل» به «مجموعه‌ای از ابزارهای طراحی برای استفاده خودروسازان» است. بااین تغییر رویکرد، به‌نظرمی‌رسد اپل در صدد جلب نظر خودروسازان و ایجاد همکاری‌های مثمرثمر برای توسعه نسل آینده سیستم‌های سرگرمی خودرو برآمده است.
سامانه CarPlay فعلی، اساساً به‌عنوان یک نمایشگر ثانویه برای گوشی هوشمند عمل می‌کند. فرآیند کار به‌این صورت است که با اتصال آیفون به‌خودرو، یک جریان ویدیویی از صفحه نمایش گوشی به‌سیستم سرگرمی خودرو ارسال می‌شود. این مکانیزم، اساس عملکرد دانگل‌های بی‌سیم ارزان‌قیمت CarPlay را نیز تشکیل می‌دهد که به‌منزله آداپتورهای نمایشگر بی‌سیم عمل می‌کنند.
بااین‌حال، برای یکپارچه‌سازی عمیق‌تر با خودرو و نمایش اطلاعات حیاتی مانند سرعت‌سنج و کنترل قابلیت‌هایی نظیر سیستم تهویه مطبوع، CarPlay نیازمند دسترسی و پردازش مستقیم داده‌های خودرو است. در راستای رفع این چالش، اپل در نسل‌جدید CarPlay از رویکردی مبتنی بر «لایه» استفاده کرده است. برخی از این لایه‌ها بر روی آیفون و برخی دیگر به صورت مستقیم بر روی سیستم‌عامل خودرو اجرا می‌شوند. این تقسیم‌بندی تضمین می‌کند که در صورت قطع اتصال آیفون، همچنان بخش‌های حیاتی CarPlay مانند اطلاعات و کنترل‌های خودرو در دسترس باقی بمانند.
با حذف پشتیبانی از اتصال سیمی و تمرکز بر اتصال بی‌سیم درنسل‌جدید CarPlay، پایداری و عملکرد این اتصال اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. همانطور که «تانیا کانچوا» از کمپانی اپل اذعان می‌دارد، «ثبات و عملکرد اتصال بی‌سیم برای معماری نسل جدید CarPlay حیاتی است.» این موضوع باتوجه به‌مشکلات رایج اتصال CarPlay در خودروهای جدید و وخامت اوضاع با اتصال بی‌سیم، چالشی جدی برای اپل به شمار می‌رود و نیازمند توجه و راه‌حل‌های مهندسی کارآمد است.
در راستای ارائه تجربه‌ای یکپارچه‌تر و ایمن‌تر، نسل جدید CarPlay از رویکردی مبتنی بر «لایه» استفاده می‌کند. این لایه‌ها وظایف مختلفی را برعهده دارند و برخی از آن‌ها به‌صورت مستقیم برروی سیستم‌عامل خودرو اجرا می‌شوند. دراین‌میان، دو لایه با عناوین «رابط کاربری پوششی» و «رابط کاربری محلی» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند:
رابط کاربری پوششی (Overlay UI): این لایه شامل عناصری مانند راهنما (چراغ راهنما) و کیلومترشمار است. خودروسازان می‌توانند ظاهر این لایه را تا حدودی شخصی‌سازی کنند (رنگ، تم و غیره). بااین‌حال، از لحاظ عملکردی، این لایه به‌طور‌کامل توسط سیستم‌عامل خودرو کنترل می‌شود و امکان ایجاد تغییرات اساسی در آن وجود ندارد. این رویکرد امنیت و یکپارچگی کلی سیستم را تضمین می‌کند.
رابط‌کاربری محلی (Local UI): این لایه شامل عناصر حیاتی رانندگی مانند سرعت‌سنج و دورشمار است که به‌صورت لحظه‌ای به‌روزرسانی می‌شوند. دراین‌بخش، خودروسازان از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار هستند. آن‌ها می‌توانند با انتخاب از میان سبک‌های مختلف عقربه و چیدمان (آنالوگ یا دیجیتال)، چهره منحصر به‌فردی را به این عناصر بخشیده و حتی لوگوی برندشان را نیز به آن‌ها اضافه کنند. این‌قابلیت‌های شخصی‌سازی به حفظ هویت بصری برندهای خودروسازی کمک می‌کند.
باوجود امکان شخصی‌سازی، یک عنصر کلیدی در هر دو لایه‌ی مذکور، تحت کنترل مستقیم اپل قرار دارد: فونت San Francisco. این فونت برای حفظ خوانایی و سازگاری بصری در سراسر رابط کاربری CarPlay انتخاب شده است. درحالی‌که امکان اعمال تغییرات جزئی بر این فونت وجود دارد، جایگزین کردن آن با فونتی دیگر ممکن نیست.
یکی از اهداف اصلی اپل برای نسل جدید CarPlay راه‌اندازی فوری آن است. ایده‌آل این است که به‌محض باز کردن درب خودرو توسط راننده، CarPlay آماده استفاده باشد. برای دستیابی به‌این‌هدف، اطلاعات مربوط به‌عناصر رابط کاربری محلی (مانند استایل سرعت‌سنج و دورشمار) درطی فرآیند اتصال اولیه از طریق گوشی به سیستم خودرو انتقال می‌یابد.
خودروسازان امکان به‌روزرسانی ظاهر این عناصر را در طول زمان خواهند داشت. آن‌ها می‌توانند اطلاعات جدید را از طریق گوشی به‌خودرو ارسال کنند. جزئیات دقیق این فرآیند به‌روزرسانی و بازه زمانی آن هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. بخش دیگری که اپل آن را «رابط کاربری از راه دور» می‌نامد، بر روی گوشی شما اجرا می‌شود. این بخش شامل مواردی مانند نقشه، موسیقی و اطلاعات سفر است. این بخش شباهت زیادی به CarPlay فعلی دارد، با این تفاوت که اکنون می‌تواند بر روی هر نمایشگر دیگری در خودروی شما اجرا شود.
لایه نهایی CarPlay جدید با عنوان «رابط کاربری نفوذی (Punch-through UI)» شناخته می‌شود و نشان‌دهنده تغییر رویکرد اپل به‌سمت همکاری نزدیک‌تر با خودروسازان است. دراین‌لایه، برخلاف رویکرد گذشته اپل که رابط‌کاربری اختصاصی برای امکاناتی نظیر دوربین دنده عقب و سیستم‌های پیشرفته کمک راننده طراحی می‌کرد، این امکان برای خودروسازان فراهم شده است تا از رابط‌کاربری موجود خود برای این‌قابلیت‌ها استفاده کنند.
به‌عنوان‌مثال، هنگام قرار دادن خودرو در دنده عقب، به‌جای نمایش تصویری با واسطه CarPlay، تصویر مستقیماً از دوربین دنده عقب خودرو بر روی نمایشگر ظاهر خواهد شد. این آزادی عمل حتی فراتر از این نیز می‌رود و خودروسازان می‌توانند از «رابط کاربری نفوذی» برای هرقابلیتی که مدنظر دارند استفاده کنند. آن‌ها همچنین قادر خواهند بود دکمه‌های CarPlay را به صورت «پیوند عمیق» به رابط کاربری اختصاصی خود متصل کنند.
این‌رویکرد جدید، پتانسیل ایجاد تجربه‌ای کاربرپسندتر و یکپارچه‌تر برای رانندگان را داراست، چراکه خودروسازان قادر خواهند بود قابلیت‌های اختصاصی‌شان را با سهولت بیشتری در اختیار کاربران قرار دهند. همچنین، حفظ امنیت و یکپارچگی کلی سیستم از طریق کنترل اپل بر بخش‌های کلیدی رابط کاربری همچنان تضمین خواهد شد.
رویکردجدید اپل در CarPlay با هدف انعطاف‌پذیری بیشتر، چالش‌هایی را نیز به‌همراه دارد. برای مثال، دکمه‌ای فیزیکی برای انتخاب حالت رانندگی ممکن است شما را به تنظیمات CarPlay، برنامه اختصاصی خودروساز در آیفون یا تنظیمات اصلی خودرو هدایت کند. این سردرگمی می‌تواند آزاردهنده باشد.
سیستم تهویه مطبوع نیز با رویکردی مشابه کنترل می‌شود. اپل به‌جای ارائه راه‌حلی نوآورانه، به‌خودروسازان اجازه می‌دهد تا کنترل‌ها را با استفاده از ابزارهای موجود شخصی‌سازی کنند. این امر می‌تواند منجربه کنترل‌هایی شود که با منطق کاربری همخوانی ندارند و شبیه دکمه‌های عجیب و غریب سیستم SYNC در برخی خودروها، استفاده از آن‌ها را دشوار سازند.
شرکت اپل نسل جدید CarPlay را با هدف دستیابی به‌نرخ به‌روزرسانی روان رابط کاربری، حداقل ۶۰ فریم‌برثانیه و حتی بالاتر در صورت پشتیبانی سیستم خودرو، توسعه داده است. برای نیل به این مهم، از یک کانال زمان‌بندی اختصاصی برای رابط کاربری و همچنین فناوری compositing مبتنی بر OpenGL که مستقیماً برروی سخت‌افزار خودرو اجرا می‌شود، استفاده شده است.
مجموعه این اطلاعات و پیچیدگی‌های فنی، حاکی از درک اپل نسبت به‌تمایل خودروسازان به حفظ رابط‌های کاربری اختصاصی خودشان است. این امر به‌ویژه با درنظر گرفتن سرمایه‌گذاری‌های کلان صورت‌گرفته در طراحی این رابط‌ها برای سیستم‌های بومی خودرو، که بسیاری از آن‌ها اکنون بر پایه موتور قدرتمند آنریل انجین بنا شده و از انیمیشن‌های جذاب و ادغام مستقیم سرویس‌هایی همچون گوگل مپس بهره‌مند هستند، قابل توجیه است.
رویکردجدید اپل که امکان نمایش رابط‌های کاربری خودروسازان از طریق CarPlay را فراهم می‌کند، به‌طور بالقوه می‌تواند سرعت پذیرش این فناوری را افزایش دهد. با این حال، این رویکرد همچنین می‌تواند منجر به ایجاد ترکیب نامناسب و سردرگم‌کننده‌ای از رابط‌های کاربری مختلف برای کاربران نهایی شود. به‌عبارت‌دیگر، اپل با رویکرد جدیدش، تعادلی را میان انعطاف‌پذیری مورد نیاز خودروسازان و یکپارچگی مطلوب برای کاربران نهایی برقرار کرده است. موفقیت نهایی این رویکرد وابسته به مدیریت کارآمد این چالش و ارائه تجربه‌ای کاربرپسند و ایمن برای رانندگان خواهد بود.
هنوز نمونه قابل‌لمس و واقعی از CarPlay جدید دردسترس نیست و باید منتظر ماند و دید که آیا خودروسازانی مانند پورشه و استون مارتین از این فناوری استقبال می‌کنند و این امر، سایر شرکت‌ها را نیز به استفاده از آن ترغیب می‌کند یا خیر.
