آژانس فضایی اروپا (ESA) به‌تازگی قراردادی به ارزش ۱۰.۶ میلیارد یورو (۱۱.۱ میلیارد دلار) برای ساخت صورت فلکی ماهواره‌ای IRIS امضا کرده است. این پروژه بلندپروازانه‌ترین برنامه فضایی اتحادیه اروپا در یک دهه اخیر به‌شمار می‌رود و با هدف رقابت با شبکه استارلینک متعلق به ایلان ماسک طراحی شده است.
قرارداد ساخت صورت فلکی ماهواره‌ای IRIS حدود ۱۲ سال به‌طول خواهد انجامید و اولین پرتاب در سال ۲۰۲۹ برنامه‌ریزی شده است. IRIS که مخفف مقاومت (Resilience)، اتصال متقابل (Interconnectivity) و امنیت (Security) از طریق ماهواره است، شامل تقریباً ۳۰۰ ماهواره خواهد بود که توسط راکت‌های اروپایی به فضا پرتاب می‌شوند.
این پروژه بر اساس دو منظومه ماهواره‌ای دیگر اتحادیه اروپا یعنی کوپرنیکوس و گالیله که به‌ترتیب بزرگ‌ترین برنامه پایش زمین و دقیق‌ترین سیستم GPS به‌شمار می‌رود، بناشده است. هرچند بیشتر ظرفیت کاری این ماهواره‌ها به ارائه خدمات تجاری اینترنت پهن‌باند اختصاص خواهد یافت، اما بخش قابل‌توجهی از آن نیز برای مدیریت امنیت و بحران‌ها استفاده خواهد شد.
بیشتر ماهواره‌های IRIS در مدار پایین زمین (LEO) مستقر خواهند شد، درحالی‌که تعدادی از آن‌ها به مدار میانی زمین (MEO) فرستاده خواهند شد. از مبلغ ۱۰.۶ میلیارد یورو، حدود ۶ میلیارد یورو توسط اتحادیه اروپا تأمین می‌شود و آژانس فضایی اروپا ۵۵۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری می‌کند. ۴ میلیارد یورو باقی‌مانده از بخش خصوصی تأمین خواهد شد.
آژانس فضایی اروپا از طریق کنسرسیوم صنعتی SpaceRISE با کمیسیون اروپا همکاری می‌کند. این کنسرسیوم توسط اپراتورهای ماهواره‌ای اروپایی SES، Eutelsat و Hispasat رهبری می‌شود. به گزارش فایننشال تایمز، سایر اعضای این پروژه شامل شرکت‌هایی مانند دویچه تلکام، ایرباس و تالس هستند.
با توجه به اینکه IRIS هنوز سال‌ها تا بهره‌برداری فاصله دارد، احتمالاً استارلینک در حال حاضر بر بازار اینترنت ماهواره‌ای تسلط خواهد داشت. اخیراً اسپیس‌ایکس اولین منظومه ماهواره‌ای مستقیم به تلفن همراه را تکمیل کرده است که به گوشی‌ها اجازه می‌دهد حتی در مناطق دورافتاده نیز به شبکه متصل شوند.
