ربات هوش مصنوعی چینی این روزها سروصدای زیادی به‌پا کرده و توانسته نظر بسیاری از کاربران را در سراسر دنیا به‌خود جلب کند و ظاهرا چتجیپیتی را به چالش کشیده است. براین اساس در این مقاله به مقایسه DeepSeek و ChatGPT می‌پردازیم.
دیپ‌سیک ربات هوش مصنوعی جدیدی است که برای رقابت با قدرتمندترین چت‌بات دنیا یعنی چت جی‌پی‌تی عرضه شده است که این نسخه رایگان مدل فوق‌کارآمد چین، هیچ محدودیتی در پیام‌رسانی ندارد. اما نگرانی‌های حریم خصوصی ممکن است شما را به استفاده از ChatGPT ترغیب کند.
دیپ‌سیک، ربات چت هوش مصنوعی جدید چین، توانسته است توجه جامعه فناوری را جلب کند، اما آیا واقعا به اندازه هیاهویی که به‌پا کرده است، ارزش استفاده دارد؟
سروصداهایی که این روزها در رابطه با هوش مصنوعی چینی به‌پا شده، بیشتر به کسب‌وکارها مربوط می‌شود. برای آنها، DeepSeek به‌نظر گزینه‌ای بسیار ارزان‌تر است که این امر را به محاسبات کارآمدتر و کمتر انرژی‌بر نسبت می‌دهد. این مدل همچنین ادعا می‌کند که مدل R1 آن عملکردی شبیه مدل پیشرفته GPT-o1 شرکت OpenAI دارد که می‌تواند یک “زنجیره تفکر” را دنبال کند. در نهایت، این مدل منبع‌باز است، به این معنا که هر فرد با مهارت‌های لازم می‌تواند از آن استفاده کند.
اما در مورد استفاده‌های روزمره و غیرحرفه‌ای چه می‌توان گفت؛ آیا باید از DeepSeek به‌جای ChatGPT استفاده کنیم؟ هر دو ربات چت با نسخه‌های رایگان آزمایش شده که هم‌اکنون در سایت‌های chat.openai.com و chat.deepseek.com در دسترس هستند.
در ادامه، سوالاتی که از هر دو ربات پرسیده و نحوه پاسخ‌دهی هرکدام آورده شده است. به‌طورکلی، هر دو ربات پاسخ‌های تقریبا مشابهی البته با تفاوت‌های جزئی در نحوه ارائه و منابع ذکر شده، ارائه دادند. اما DeepSeek یک مزیت بزرگ دارد؛ هیچ محدودیتی در پیام‌رسانی ندارد. می‌توانید تمام روز با آن چت کنید، درحالیکه در ChatGPT به‌زودی با محدودیت مواجه خواهید شد و از شما خواسته می‌شود که به نسخه پولی ارتقا دهید. این امر احتمالا به‌دلیل هزینه‌های بالای مراکز داده ChatGPT است.
افراد دغدغه‌مند به حریم خصوصی ممکن است همچنان ترجیح دهند از ChatGPT استفاده کنند. مانند تیک‌تاک، دیپ‌سیک نیز یک شرکت مستقر در چین است که در‌صورت درخواست، موظف به اشتراک‌گذاری داده‌های شما با دولت چین است. همچنین گزارش‌هایی در X وجود دارد مبنی‌بر‌اینکه دیپ‌سیک اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده‌ای در مورد موضوعات حساس به سیاست‌های چین ارائه می‌دهد، از جمله تایوان و اویغورها که این موضوع با دسترسی اینترنتی در چین همخوانی دارد.
بااین‌حال، کمیسیون تجارت فدرال (FTC) نیز در حال بررسی مشکلات حریم خصوصی داده‌های ChatGPT است. در این مقاله به مقایسه DeepSeek و ChatGPT می‌پردازیم تا ببینیم کدام‌یک از این دو چت‌بات هوش مصنوعی هوشمندتر است و پاسخ درست‌تری به سوالات می‌دهد.
سوال ۱: اطلاعات خبری
برنده: DeepSeek
برای اولین سوال، توانایی ربات‌های چت در پاسخ به مسائل روز آزمایش شد؛ «هدف پروژه Stargate AI به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار رئیس‌جمهور ترامپ که در ژانویه ۲۰۲۵ اعلام شد، چیست؟»
زمانی‌که از DeepSeek سوال شد، دکمه “جستجو” در پایین جعبه متنی فشرده شد که امکان جستجو در وب را فراهم می‌کند. اگر این دکمه فشار داده نشود، پاسخ تنها بر اساس داده‌های آموزشی تا قطعیه اکتبر ۲۰۲۳ خواهد بود. این کمی آزاردهنده است، درحالیکه دیگر لازم نیست در ChatGPT این کار را انجام دهید (نسخه‌های اولیه نیز محدودیت اطلاعات داشتند).
هر دو ربات چت پاسخ‌های تقریبا مشابهی ارائه دادند، اما DeepSeek با فهرستی طولانی از ۴۱ منبع در مورد این موضوع اطلاعات بیشتری در دسترس قرار داد. چت جی‌پی‌تی منابع کمتری را در متن ذکر کرده بود و تنها به AP News، Wikipedia و ABC News ارجاع داد. در انتها، سه مقاله اخیر را ذکر کرد، اما تنها یکی از آنها موضوع «Stargate» را داشت. دو مقاله دیگر مربوط به DeepSeek بودند که به‌نظر می‌رسید خارج از دامنه سوال پرسیده شده بود. به احتمال زیاد ChatGPT آنها را برای به‌روزرسانی بیشتر گنجانده چون مقاله به DeepSeek اشاره کرده است.
سوال ۲: محاسبه پرداخت ماهانه وام مسکن
برنده: تساوی
برای سوال دوم، از ربات‌ها خواسته شد که «پرداخت ماهانه وام مسکن برای خانه‌ای به قیمت ۱,۵۰۰,۰۰۰ دلار با ۲۰٪ پیش‌پرداخت، واقع در بروکلین، نیویورک، را محاسبه کنند.»
هر دو ربات در حدود ۱۰ تا ۱۵ ثانیه با توضیحاتی دقیق درباره روش‌شان تقریبا همزمان پاسخ دادند. در پایان، ChatGPT مبلغ ۹,۱۹۷ دلار در ماه را تخمین زد، درحالیکه DeepSeek آن را ۹,۷۶۳ دلار برآورد کرد که حدود ۶۰۰ دلار بیشتر است.
روش‌های محاسبه هر دو ربات تقریبا مشابه بود، اما با استفاده از نرخ‌های بهره مختلف. ChatGPT نرخ بهره ۶.۵٪ را برای وام ۳۰ ساله فرض کرده بود، درحالیکه DeepSeek از نرخ ۷.۵٪ استفاده کرد که میانگین فعلی، بر اساس اطلاعات گوگل، حدود ۷٪ است. همچنین، دیپ‌سیک ۳۰۰ دلار اضافی برای بیمه مالک خانه به محاسبات خود اضافه کرد. هر دو ربات تصمیم گرفتند هزینه‌های HOA را در نظر نگیرند، اما اشاره کردند که می‌توانند در صورت درخواست این هزینه‌ها را هم محاسبه کنند.
جستجوی Zillow نشان می‌دهد که بسیاری از املاک در بروکلین با قیمت ۱,۵۰۰,۰۰۰ دلار، وام‌های مسکنی دارند که حدود ۹,۳۰۰ دلار در ماه است، که به تخمین ChatGPT نزدیک‌تر است تا DeepSeek. البته، Zillow یکی از املاک را حدود ۱۰,۰۰۰ دلار در ماه تخمین زده است که به تخمین دیپ‌سیک نزدیک‌تر است. در نهایت، این تخمین‌ها به نوع خانه و منطقه خاص بروکلین بستگی دارد که بر نرخ مالیات و وام تأثیر می‌گذارد.
در مجموع، هر دو ربات نتایج مشابهی ارائه دادند که به راحتی می‌توان آنها را با اعداد دقیق‌تری برای ملک خاصی اصلاح کرد.
سوال ۳: نوشتن یک شعر
برنده: ChatGPT
مدل‌های زبانی بزرگ به‌دلیل تسلط خود بر زبان شناخته شده‌اند، بنابراین یک مسابقه شعر نوشتن با درخواست «شعری درباره وحشت آمریکا از رقابت چین در حوزه هوش مصنوعی بنویس» ترتیب داده شد.
چتجیپیتی با شعری به نام «مسابقه الگوریتم‌ها» آغاز کرد که ۱۵۸ کلمه داشت و در شش بند تقسیم شده بود. این مدل به یاد آورد که سوال پرسیده شده درباره اخبار بود و به دیپ‌سیک و پروژه Stargate اشاره کرد. در پایان، نتیجه گرفت که شرق و غرب باید «برای استفاده از این قدرت، نه تقسیم آن، بلکه برای هدایت آینده، در کنار یکدیگر کار کنند.» این نتیجه جالب و غیرقابل‌تصور بود.
شعر DeepSeek که عنوانش «مسابقه زیر آسمان سیلیکونی» بود، طولانی‌تر از شعر ChatGPT بود، ۲۲۴ کلمه و هشت بند داشت. اما بیشتر شبیه به یک شعر بی‌معنی بود که به اژدها، عقاب‌ها و «پادشاهی میانه» اشاره می‌کرد. اما در ادامه از نسخه DeepSeek (R1) استفاده شد، حالتی‌که ربات چت را مشابه به مدل GPT-o1 شرکت OpenAI می‌کند و یک «زنجیره تفکر» را معرفی می‌کند.
این بار، دیپ سیک ۱۲ ثانیه فکر کرد و سپس ۱۰ پاراگراف کوتاه با رنگ خاکی برگشت داد که درخواست دوباره برای شعر را تجزیه و تحلیل می‌کرد. در نهایت، شعر نهایی به شکل بهبودیافته‌ای با پایان‌بندی مبهم و جالب، ارائه شد. اگرچه پیشرفتی نسبت به تلاش قبلی بود، همچنان شعر کمی افراطی است و ظاهرا شعر ChatGPT انتخاب درست‌تری است. بااین‌حال هیچ‌کدام احتمالا برنده جوایز نمی‌شوند.
سوال ۴: ایجاد یک جدول
برنده: ChatGPT
برای سوال بعدی، از ربات‌ها خواسته شد «جدولی با کشورهای G10، تولید ناخالص داخلی سالانه آنها، صادرات اصلی، واردات اصلی، و جمعیت فعلی ایجاد کنند.»
هر دو ربات جداول تقریبا مشابهی البته با اعداد کمی متفاوت ارائه دادند. پاسخ ChatGPT شامل فهرستی طولانی و مفید از لینک‌ها برای بررسی صحت اطلاعات بود. همچنین هر دو اعلام کردند که کشورهای G10 علی‌رغم نام آنها، در واقع ۱۱ کشور هستند. به‌دلیل این دو ویژگی، ChatGPT برتری کمی نسبت به دیپ‌سیک داشت، اگرچه محتوای جداول تقریبا یکسان بود.
هر دو ربات یک عیب بزرگ داشتند؛ جداول قابل کپی‌برداری و پیست کردن آسان نبودند. داده‌ها به‌نظر می‌رسید که در رابط کاربری گیر کرده‌اند و برای وارد کردن آنها در Google Sheets یا Microsoft Excel، باید هر بخش از متن را به‌طور جداگانه جابه‌جا کرد. Google Gemini، برای مثال، لینک‌هایی درون ربات چت برای ارجاع به Google Sheets داشت.
سوال ۵: حل معما
برنده: DeepSeek
در نهایت برای مقایسه DeepSeek و ChatGPT، تلاش شد ویژگی‌هایی پیدا شود که این دو ربات چت مشابه را از هم متمایز کند. پس معمایی برای آنها ارسال شد.
فهرستی از معماها لیست و پنج تای اول برای هر دو ربات ارسال شد. دیپ‌سیک به خوبی همه معماها را حل کرد. زمانی‌که شروع به ارسال معماها به ChatGPT شد، آنها را درست پاسخ داد، اما سپس تعداد پیام‌هایی که امکان ارسال در نسخه رایگان وجود داشت، به پایان رسید.
بر این اساس در مقایسه DeepSeek و ChatGPT اگر حریم خصوصی را در نظر نگیریم که از گذشته در رابطه با پلتفرم‌های چینی نگرانی‌هایی مطرح شده، فعلا دیپ‌سیک از آنجا که برای کاربران ایرانی هم در دسترس است و فیلتر نیست و از سوی دیگر از زبان فارسی به‌طور کامل پشتیبانی می‌کند و نیز کاملا رایگان در اختیار کاربران قرار دارد، شاید گزینه مناسب‌تری باشد.
موضوع رایگان بودن چت‌بات هوش مصنوعی چینی نکته بسیار مهمی است چرا که در مقایسه DeepSeek و ChatGPT، نسخه رایگان چتجیپیتی با محدودیت‌های بسیاری همراه است و برای دسترسی به امکاناتی که همه نیازهای کاربر را فراهم کند، حتما نیاز به خریداری نسخه پریمیوم و اشتراک ماهیانه دارد.
