هوش مصنوعی در حوزه فناوری با سرعت باور نکردنیای در حال توسعه است و یکی از پیشرفتهترین مدلهای زبانی وابسته به هوش مصنوعی ربات ChatGPT محسوب میشود که برای درک زبان طبیعی انسان طراحی شد؛ در این مقاله آموزشی قصد داریم بخشی از قابلیتهای این نوآوری را بررسی کنیم.
ربات ChatGPT توسط کمپانی اوپن ایآی معرفی شد که تحقیقات بسیار وسیعی را در زمینه هوش مصنوعی از سال ۲۰۱۵ آغاز کرده است. از این زبات میتوان بهعنوان یکی از شاهکارهای مهندسی نام برد؛ چراکه میتواند از ۱۷۵ میلیارد پارامتر پشتیبانی کند که این ربات را قادر میسازد به حجم عظیمی از دادههای متنی دسترسی داشته باشد و آنها را مورد پردازش و بررسی قرار دهد. برهمیناساس، چتجیپیتی میتواند به سوالات شما در کوتاهترین زمان بهترین پاسخ ممکن را بدهد.
چیزی که در حقیقت ChatGPT را از سایر مدلهای زبانی متمایز میکند، توانایی این ربات در تولید محتوای منسجم است که با استفاده از تکنیکی به نام «Generative Modeling» امکانپذیر میشود. این تکنیک به ChatGPT اجازه میدهد پاسخ سوالات یا هر متنی را با سبک و لحن متن ورودی مطابقت دهد و باعث میشود تشخیص آن از محتوای نوشته شده توسط انسان تقریبا غیرممکن شود؛ همین امر باعث شد که در مدتزمانی بسیار کوتاه چتجیپیتی به یکی از محبوبترین و کارآمدترین ابزارها در دنیای فناوری تبدیل شود.
ChatGPT ثابت کرد که میتواند به یک ابزار انقلابی در صنایع مختلف تبدیل شود و کاربردهای گستردهای را از خود نشان داده است. برای مثال، این ربات میتواند با پردازشهای سریع چتباتهای ارائه خدمات مشتریان بهصورت ۲۴ ساعته فعال باشد و براساس دیتابیسهای کمپانی مذکور پاسخگوی مصرفکنندگان باشد؛ حتی ربات ChatGPT را میتوان در موارد پزشکی نیز به کار برد تا در صورت پرسشهای پزشکی پاسخگوی کاربران باشد.
اگر بخواهیم به یکی از بزرگترین مزیتهای ChatGPT اشاره کنیم میتوان به رایگان بودن این ربات اشاره کرد که در دنیای امروز امتیاز ویژهای محسوب میشود. ربات چتجیپیتی را میتوان در بسیاری از پروژهها بهکار برد تا میزان موفقیت را بهطور چشمگیری افزایش دهد. همچنین از این هوش مصنوعی میتوان در ساخت تصاویر و کشیدن برخی تصاویر خیالی استفاده کرد که برای کاربران حرفهای در انجام کارهای گرافیکی میتواند مفید و ثمربخش واقع شود.
در بخش پزشکی که کمی پیشتر به آن اشاره کردیم ربات ChatGPT میتواند تاثیرات بهسزایی داشته باشد. از زمان همهگیری ویرویس کرونا، پزشکی آنلاین بهطور گستردهای میان افراد به محبوبیت رسید و بیماران ترجیح میدانند که بهصورت آنلاین توسط پزشکان معاینه شوند تا آنکه به بیمارستانها یا سایر مراکز خدماتی مراجعه کنند. برایناساس، ربات چتجیپیتی به کمک بیماران و پزشکان شتافت تا با ارائه پاسخهای دقیق و کوتاه بتواند در اتلاف وقت و همچنین شیوع بیشتر بیماری جلوگیری کند.
در بخش آموزش، ربات ChatGPT بهشکل گستردهای مورد استفاده دانشآموزان و دانشجویان قرار میگیرد. از آنجایی که این ربات از یادگیری ماشینی برای شناسایی عادات هر فرد استفاده میکند، پس از مدتزمان کوتاهی قادر است برنامهریزی متناسب با عادات رفتاری آن فرد را برای مطالعه و درس خواندن ارائه کنند. علاوهبراین، چتجیپیتی میتواند در انجام پروژههای مطالعاتی منابعی را درباره چگونگی انجام آن در اختیار فرد بگذارد.
این ربات میتواند در بسیاری از بخشهای دیگر از زندگی انسان مورد استفاده قرار گیرد که ما در اینجا به آن اشاره نکردیم، اما قطعا در آیندهای نزدیک پتانسیل و کاربردهای این فناوری نوظهور بیشتر میشود و قادر است در هزینه و زمان انسان صرفهجویی کند.
مضرات استفاده از ChatGPT
بااینحال، هوش مصنوعی و ربات ChatGPT باعث دغدغهها و نگرانیهای بسیاری شده که باید مورد توجه توسعهدهندگان این فناوری قرار گیرد. همانطور که گفتیم این ربات نوظهور است و ضعفهای بالقوهای دارد که باید در سریعترین زمان ممکن اصلاح شوند؛ برای مثال، برخی از هکرهای سیاه میتوانند از آن برای هک کردن و سواستفاده از اطلاعات شخصی افراد استفاده کنند که باعث بروز مشکلات گستردهای برای انسانها میشود.
ربات چتجیپیتی از دادهها و اطلاعات شخصی افراد استفاده میکند و بسیار به آنها متکی است؛ بنابراین، اخیرا نگرانیهای زیادی در مورد نحوه عملکرد و جمعآوری دادههای انسانی در این پایگاه اطلاعاتی این ربات است. اما بسیاری از کارشناسان میگوند که استفاده از آن نمیتواند خطرناک باشد اگر در نحوه استفاده از این ربات محتاط عمل کنیم و در انجام کارهای خود به آن وابسته نباشیم.
از دیگر نگرانیهایی که میتوان به آن اشاره کرد ارتباط انسانی است؛ با پیشرفت بیشتر این ربات این خطر وجود دارد که با گذشت زمان باعث کاهش یا حتی جایگزینی تعاملات فردی شود. با از بین رفتن تعاملات فردی و اجتماعی میتوان گفت که سطح همدلی و هوش هیجانی بهسرعت کاهش مییابد که خطرات مهلک و مخربی را بر جامعه میگذارد که بهسختی میتوان آنها را جبران کرد.
علاوهبر موارد اشارده شده، با گسترش بیشتر ربات چتجیپیتی این خطر وجود دارد که بسیاری از افراد در قبال انتشار اطلاعات نادرست، فعالیتهای مجرمانه و برهمزدن افکاری عمومی مسئولیتپذیر نباشند. بنابراین، این موضوع برای برخی از افراد سوال میشود که چه کسی باید در پیشگیری و رسیدگی به آسیبهای احتمالی این ربات پاسخگو باشد.
برای کاهش نگرانیهای اخلاقی، باید توسعهدهندگان و سیاستگذاران با ایجاد برخی دستورالعملها و شیوهنامه به استفاده بهینه از ربات ChatGPT همکاریهای لازم را بهعمل آورند. این همکاری میتواند شامل اقداماتی نظیر شفافیت در چگونگی جمعآوری دادهها، استفاده از الگورتیمهای مختلف برای شناسایی عوامل مخرب و سواستفادهکنندگان از ربات باشد.
در آخر، برطرف کردن نگرانیهای اخلاقی در استفاده از ربات چتجیپیتی نیاز به یک رویکرد متفکرانه و فعالانه دارد که میتواند به توسعه و اسقرار این فناوری کمک شایانی بکند. هوش مصنوعی بهسرعت درحال پیشرفت است و جایگاه خوبی را در زندگی روزمره انسان بهدست آورده است، اما باید ارزشهای اطلاعاتی و حریم خصوصی افراد در اولویت قرار بگیرد.
چگونه اکانت ChatGPT بسازیم و از آن استفاده کنیم؟
برای ساخت اکانت چتجیپیتی به سایت chat.openai.com بروید و یک حساب کاربری رایگان با جیمیل خود بسازید. سپس از شما خواسته میشود که شماره تلفنتان را وارد کنید؛ اما توجه داشته باشید که از شمارههای مجازی یا شمارههای ایران برای دریافت کد نمیتوانید استفاده کنید. بنابراین، برای تکمیل فرآیند ثبتنام باید به وبسایت نامبرلند بروید و یک شماره حقیقی آمریکا را دریافت کنید.
پس از انجام موارد گفته شده، به صفحه بعد هدایت میشوید که باید با قوانین کلی سایت OpenAI که درباره چگونگی جمعآوری دادهها و نحوه استفاده آن توسط این هوش مصنوعی است موافقت کنید. سپس وارد صفحه اصلی میشوید که در آنجا قادر هستید با ربات شروع به صحبت کنید.
استفاده از ربات ChatGPT بسیار آسان است، زیرا تنها باید متن خود را تایپ کرده و منتظر دریافت اطلاعات لازم در خصوص سوال مورد نظر باشید. توجه داشته باشید که این ربات میتواند براساس خلاقیت و زیرکی شما در طرح سوالات پاسخهای بهتری ارائه کند؛ از این رو اگر پاسخ سوال خود را دریافت نکردید میتوانید روشهای مختلفی را در مطرح کردن موضوع امتحان کنید.
برای مثال، وقتی از ربات میپرسید که «جهان هستی چگونه بهوجود آمده است؟» ممکن است با برخی پاسخهای کلی روبهرو شوید. اما با طرح سوالات جزئیتر میتوانید از ربات چتجیپیتی بخواهید پاسخهای دقیقتری از مراحل به وجود آمدن جهان هستی به شما بدهد. بنابرانی، هرچه سوالات خود را جزئیتر بپرسید یک قدم به جلوتر میروید و میتوانید اطلاعات بیشتری را در زمینههای مختلف از ربات دریافت کنید.
علاوهبراین، میتوانید درخواست ورودیهای خاص برای نوشتن یک مقاله با تعداد مشخصی پاراگراف را بههمراه چندین منبع داشته باشید. بهعنوان مثال، میتوانید از ربات درخواست کنید ۵ پاراگراف مقاله از دیدگاه روانتحلیلگری با نظریات ژاک لاکان درباره رمان فرانکشتاین بنویسد؛ در ادامه قادر هستید برای اضافه کردن مطالب به مقاله خود جزئیات بیشتری را از ربات برای نوشتن درخواست کنید یا حتی میتوانید از آن بخواهید که مقاله را مورد بررسی و بازنویسی قرار دهد.
موتورهای جستوجو در پایگاه اطلاعاتی هوش مصنوعی با جزئیات دقیقی دستورات را پردازش میکنند؛ بنابراین، اگر پاسخی برای سوال شما وجود نداشته باشد احتمالا ربات ChatGPT شروع به پر کردن شکافهای اطلاعاتی با دادههای نادرست میکند. کمپانی OpenAI در بیانیه خاطر نشان کرد که GPT 3.5 دانش محدودی از رویدادهای جهان پس از سال ۲۰۲۱ دارد و برای آگاهی بیشتر باید از ابزار دیگری مانند بینگ استفاده کنید که بهصورت دقیق پاسخ شما را با تکیه بر منابع اینترنتی میدهد.
آیا میتوان ChatGPT را شناسایی کرد؟
برخی از معلمان و استادان در استفاده از این ربات بسیار خوشبین هستند میگویند ChatGPT میتواند روش تدریس و بهرهوری را در کلاسها بالا ببرد؛ بااینحال، برخی دیگر از معلمان و استادان استفاده از این ربات را در مدارس و دانشگاهها ممنوع کردهاند. اکنون، سرقت ادبی یکی از معضلات آموزشی محسوب میشود که حتی با استفاده از برخی ابزارها مانند «Plagiarism Checker» نیز حل نشده است؛ با آمدن ابزار نوشتاری مانند چتجیپیتی این مشکلات در آینده دوچندان خواهد شد.
اخیرا ChatGPT نسخه جدیدی از ابزار تشخیص سرقت ادبی را با امید کاهش انتقادهای پیرامون ربات خود عرضه کرد؛ این ابزار از ویژگی «AI Classifier» استفاده میکند که عملکردی مشابه سایر ابزارهای تشخیص سرقت ادبی را دارد، اما میتواند تشخیص دهد که یک متن توسط ربات چتجیپیتی نوشته شده است یا خیر. در ادامه کمپانی AI اعلام کرد که این ابزار در مراحل توسعه اولیه قرار دارد و مدتزمان زیادی لازم دارد تا به تکامل برسد.
ابزارهای دیگری مانند GPTZero میتواند به شناسایی متنهای نوشته شده توسط ChatGPT کمک کند، اما لازم به ذکر است که تنها با چندین ویرایش جزئی در متن میتوان از فرآیند تشخیص سرقت ادبی توسط هوش مصنوعی جلوگیری کرد.
پلاگینهای ChatGPT
پس از انتشار ربات ChatGPT، این ابزار با استقبال زیادی از سوی کاربران عادی و بهویژه علاقهمندان حوزه فناوری روبهرو شد؛ اکنون با اعلام پلاگینهای چتجیپیتی برای پلتفرمهایی مانند کروم و آیاواس سروصدای زیادی در جامعه توسعهدهندگان ایجاد شده است. اکنون این افراد میتوانند با اضافه کردن پلاگینهای هوش مصنوعی ChatGPT قابلیتهای محصولات و خدمات خود را گسترش دهند.
در واقع، توسعهدهندگان برنامهها میتوانند بهطور مستقیم برای چتجیپیتی پلاگین ساخته و آن را به اینترنت متصل کنند. مواردی که در این رابطه توسط کمپانی Open AI اعلام شد شامل برنامههایی میشود که میتوانند اطلاعات را در سریعترین زمان ممکن با زبانی ساده در اختیار کاربر قرار دهند.
تاکنون بسیاری از برنامهها و پیامرسانها مانند اسنپچت، تلگرام و واتساپ با استفاده از APIهای مختلف توانستهاند به ربات ChatGPT دسترسی داشته باشند. این روش میتوانند بهترین راه برای توسعهدهندگان جهت دسترسی به چتجیپیتی و هوش مصنوعی در پلتفرمهای خود باشند.
آینده ربات ChatGPT
همانطور که فناوری هوش مصنوعی و ChatGPT به پیشرفت خود ادامه میدهد، امکانات پردازش زبان طبیعی انسان بهشکل فزایندهای گسترده و متنوع میشود. با فناوریهای نوظهور و تحقیقات جدید در حوزه هوش مصنوعی توسط دانشمندان میتوان آیندهای روشن و روبهرشد برای ربات چتجیپیتی متصور بود که طی سالیان تاثیرات قابل توجهی خواهد داشت.
شکی نیست که دنیای فناوری درحالحاضر شیفته کاربردهای گوناگون ربات ChatGPT شده و به این زودیها از دید علاقهمندان به حوزه فناوری خارج نمیشود. ربات ChatGPT-4 که نسل جدیدی از GPT 3.5 است بهتازگی عرضه شده و تنها با خرید اشتراک میتوان به آن دسترسی داشت. لازم به ذکر است که چت بینگ مبتنی بر GPT-4 ساخته شده و شما میتوانید بهصورت رایگان از آن استفاده کنید.
گزارشها حاکی از آن است که GPT-5 در مراحل پایانی توسعه خود قرار دارد و تا پایان سال جاری میلادی عرضه میشود. برخی از کارشناسان و افشاگران حوزه فناوری میگویند که آخرین نسل هوش مصنوعی به ویژگی AGI مجهز میشود که به سرعت پردازش ربات کمک میکند و همچنین به پایگاه آنلاین دادهها دسترسی دارد و میتواند از آخرین اخبار روز دنیا به شما اطلاعاتی بدهد.
در آخر، میتوان حدس زد که آینده ChatGPT با طیف وسیعی از فناوریهای نوظهور و پیشرفت در پردازش زبان طبیعی شکل خواهد گرفت. برای مثال، محققان درحال بررسی رویکردهای زبانی هستند که میتواند هوش مصنوعی را بیش از پیش قدرتمندتر کند و پاسخ سوالات به زبانهای دیگر بهغیر از انگلیسی را نیز بدهد. گفته میشود که دانشمندان و توسعهدهندگان مطالعاتی درباره پردازش مغز انسان انجام میدهند که باعث میشود هوش مصنوعی مانند انسان فکر کند.
جایگزینهای ربات ChatGPT
بدون شک چتجیپیتی محبوبترین ربات هوش مصنوعی در دنیا محسوب میشود، اما در حوزه فناوری بیرقیب نمانده و کمپانیهای بسیاری درحال توسعه ربات هوش مصنوعی خود هستند. برای مثال، بینگ چت بهتازگی با اضافه کردن هوش مصنوعی به مرورگر انحصاری «Edge» توانسته برخی ویژگیهای جذاب مانند تولید محتوای متنی و تصویری کاربران زیادی را در مدتزمانی کوتاهی به خود جذب کند. همچنین YouChat و Forefront AI از دیگر رقبای ربات چتجیپیتی محسوب میشوند که امکان دسترسی به GPT-4 را به کاربران میدهند.
پس از یک دوره آزمایش بتا، مایکروسافت رسما GPT-4 در قالب چتبات انحصاری خود معرفی کرد و برای دسترسی به آن باید آخرین نسخه مرورگر Edge را دانلود کنید. مایکروسافت همچنین با معرفی حالت Edge Copilot رابط کاربری هوش مصنوعی مروگر خود را بهبود بخشیده و میتواند برای کسب اطلاعات بیشتر لینکهایی را در انتها هر پاسخ ارائه کند.
اما بزرگترین رقیبت ChatGPT که از زبانی متفاوت استفاده میکند گوگل بارد است که از زبان بومی گوگل مبتنی بر LaMDA بهره میبرد. گوگل با توسعه این هوش مصنوعی قصد دارد مستقیما با اوپن ایآی وارد رقابت شود؛ میتوان گفت که بهروزرسانیهای اخیر بارد توانسته جیپیتی را کنار بزند و به نسخهای جذابتر تبدیل شود.
علاوهبراین، برخلاف بینگ چت، گوگل بارد از یک الالام یا مدل زبان بزرگ متفاوتی برای تقویت قابلیتهای هوش مصنوعی خود استفاده میکند.
برخلاف بینگ چت، Google Bard از یک LLM کاملاً متفاوت برای تقویت قابلیتهای زبان طبیعی خود استفاده میکند. پس از انتشار، بارد از LaMDA، مدل خود شرکت، که مخفف Language Model for Dialogue Applications است، استفاده کرده است. همانطور که از همان ابتدا نشان داده شد، بارد در پاسخهای خود دقت کافی نداشت. با این حال، گزارشها نشان میدهند که Bard بهزودی بهروزرسانی گستردهای را دریافت میکند و از 30 میلیارد پارامتر به 600 میلیارد پارامتر آموزش داده میشود که میتواند آن را به آنچه با GPT-4 ممکن است نزدیکتر کند.
کاربردهای عملی ربات ChatGPT
علاوهبر کاربردهایی که تاکنون ذکر کردیم، ربات چتجیپیتی کاربرد متنوع دیگری نظیر مقالهنویسی، توصیف آثار هنری و ادبی، مباحث فلسفی یا حتی کد نویسی را دارد. این ابزار در عمر کوتاه خود توانسته به بالا رفتن نمرات دانشآموزان و دانشجویان در درسهای تحلیلی و مقالهنویسی کمک شایانی بکند. همچنین اگر در شرایط سختی برای انتخاب موضوعی قرار دارید میتوانید از ربات کمک بگیرید.
در دوران تحصیل، مقالهنویسی یکی از چالشبرانگیزترین درسها برای محصلان محسوب میشود که عمدتا نمرات خوبی را در این درس کسب نمیکنند. اما با ظهور ChatGPT، دانشآموزان درحال پیشرفت و کسب نمرات بهتری در این درس هستند؛ همچنین مولد هوش مصنوعی کاکتوس «Caktus» نیز منحصرا برای انجام اینکار ساخته شده است.
یکی از بارزترین ویژگیهای هوش مصنوعی کد نویسی است که میتواند به برنامهنویسان کمکهای بسیاری بکند؛ گاهی اوقات ممکن است فرد از تجزیه و تحلیل دادهها عاجز شود که در اینصورت با استفاده از ربات چتجیپیتی و ارائه دستورهای لازم از آن بخواهد تا کدهای درستی مطابق خواستههایش بنویسد.
همچنین برای برنامهنویسان افزونه جدیدی بهنام «ChatGPT Code Interpreter» طراحی شده که برای تقویت و بهبود تواناییهای فردی جهت کدنویسی مورد استفاده قرار میگیرد. این ویژگی امکان اجرای کدهای پایتون در چتبات را فراهم میکند که با دستورات لازم ربات به فرد تغییرات و پیشنهادهای لازم را ارائه میدهد.
آیا میتوان هر سوالی را از ربات ChatGPT پرسید؟
برای پاسخ به پرسشهای کاربران محدودیتهایی برای ربات ChatGPT اعمال شده است. برای مثال، اطلاعات این فناوری به سال ۲۰۲۱ محدود میشود و نمیتواند از وقایع اخیر به شما اطلاعاتی بدهد؛ سال ۲۰۲۱ دقیقا زمانی بود که آموزشهای لازم برای ربات به پایان رسید و دیگر هیچگونه داده یا الگوریتم جدیدی تاکنون به ربات اضافه نشده است.
در ادامه، چتجیپیتی نمیتواند پاسخ سوالاتی که مربوط به فعالیتهای غیرقانونی، آسیبهای جسمی و روابط جنسی میشوند را بدهد. همچنین ربات از ادامه هرگونه مکالمه توهینآمیز یا سیاسی میپرهیزد، چراکه میتواند باعث بدافزارهای داخلی شود؛ البته جیلبریکهای متعددی برای دور زدن تمامی این محدودیتها وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها ربات را مجبور به پاسخگویی کرد. اما باید یادآور شویم که کمپانی سازنده دائما سیاستهای محتوایی خود را برای محدود کردن پاسخهای نامربوط تغییر میدهد.