احتمالا تا بحال برایتان این سوال پیش آمده که اندروید چیست؟ و چگونه کار میکند؟ سیستم عامل اندروید یک سیستم عامل موبایلی مبتنی بر لینوکس است که به بیشتر روی گوشی های هوشمند و تبلت ها نصب می شود و اغلب به صورت پیشفرض روی آنها قرار دارد.
پلتفرم اندروید شامل سیستم عاملی مبتنی برای لینوکس کِرنل، یک رابط کاربری گرافیکی، یک مرورگر اینترنت و نرم افزارهای دیگری است که می توانند دانلود و نصب شوند. این سیستم عامل در وهله اول طراحی شد تا بتواند روی گوشی های ارزان قیمت و گوشی های کلیدی نصب شود.
اندروید تحت لیسانس منبع باز آپاچی v2 عرضه شد. این اتفاق باعث می شود تا بتوان ورژن های بسیار مختلف دیگری از این سیستم عامل را برای دستگاه های دیگر از جمله کنسول های گیمینگ و دوربین های دیجیتال هم طراحی کرد. هرچند اندروید نوعی سیتم عامل منبع باز است، اما اکثر دستگاه های اندرویدی به صورت پیشفرض از یک سری برنامه های اختصاصی مانند گوگل مپ، یوتوب، گوگل کروم و جیمیل برخوردارند.
تاریخچه اندروید
سیستم عامل اندروید زندگی خود را در سال 2003 در یک کمپانی استارتآپی زیر مجموعه Palo Alto، به نام شرکت اندروید آغاز کرد. در ابتدا این کمپانی بنا داشت تا سیستم عاملی برای دوربین های دیجیتالی طراحی کند اما تلاشش در این زمینه را رها کرد و به بازار بزرگتری روی آورد.
گوگل شرکت اندروید و کارکنان کلیدی اش را در سال 2005 حداقل به مبلغ 50 میلیون دلار خریداری کرد. گوگل پلتفرم موبایلی اولیه را با مزیت انعطاف پذیری و آپگرید پذیری بالاتر به تولید کننده های دستگاه های دیجیتالی قابل حمل و سازندگان گوشی های تلفن همراه، عرضه کرد.
زمانی که در سال 2007 شرکت اپل گوشی آیفون را معرفی کرد، گوگل هنوز داشت با احتیاط سیستم عامل اندروید را توسعه می داد. نمونه های آزمایشی قبلی گوشی های اندروید بسیار شبیه گوشی های آن زمان بلکبری بودند که یک صفحه کلید فیزیکی داشتند و از صفحه لمسی بی بهره بودند.
هرچند عرضه آیفون بازار گوشی های تلفن همراه را به شکل قابل توجهی تغییر داد و توسعه دهندگان اندروید را مجبور کرد تا به صورت گسترده از صفحه های لمسی پشتیبانی کنند. با این اوصاف گوشی HTC Dream به عنوان اولین گوشی هوشمندی که از سیستم عامل اندروید استفاده می کرد وارد بازار شد. این گوشی هنوز هم از کیبورد فیزیکی بهرهمند بود و در سال 2008 که به بازار ورود کرد با نقد زیادی رو به رو شد.
در اواخر سال 2007 اتحادیه OHA شکل گیری خودش را اعلام کرد. OHA ائتلافی متشکل از 30 کمپانی ارتباطات تلفنی بود که در زمینه های نرم افزاری و سخت افزاری کار می کردند. از جمله کمپانی های حاضر در این ائتلاف هم گوگل، برادکام، HTC، اینتل، سامسونگ، موتورولا، اسپرنیت، اوپراتور مخابرات ژاپنی KDDI و کمپانی NTT DoCoMo. بودند. هدف اصلی این اتحادیه توسعه اولین پلتفرم منبع باز برای گوشی های موبایلی بود.
گوگل ورژن بتا اندروید 1.0 را تقریباً در همان زمان شکل گیری اتحادیه، یعنی در نوامبر سال 2007 وارد بازار کرد، و تا عرضه اندروید نسخه 1.5 در آوریل سال 2009 طول کشید تا گوگل بتواند به امضای خود برای نامگذاری نسخه های اندروید دست پیدا کند. گوگل از آن به بعد هرکدام از نسخه های جدید اندروید را با اسم یکی از دسرهای خوراکی نامگذاری کرد.
نام اندروید 1.5 هم کاپکیک بود. تقریباً همزمان با عرضه اندروید 4.4 کیتکت، گوگل بیانه ای رسمی صادر کرد و علت این نامگذاری ها را توضیح داد. “از انجایی که هر کدام از این دستگاه ها زندگی ما را شیرین تر می کنند، هر نسخه از اندروید هم با اسم یک پیش غذای لذیذ نامٰگذاری شده است.” هرچند در سال 2019 گوگل این سیستم نامگذاری را رها کرد و اندروید 10 را با نام اندروید Q وارد بازار نمود.
ورژن های اندروید
گوگل با هر عرضه از نسخه های جدید اندروید تغییرات افزایشی جدیدی را روی این سیستم عامل ایجاد می کند. این تغییرات اغلب شامل پچ های امنیتی و بهینه سازی عملکرد است.
اندروید 1.0
این نسخه که در 23 سپتامبر سال 2008 عرضه شد شامل نرم افزارهای گوگلی پیشفرض از جمله جیمیل، مپ، تقویم و یوتوب بود.
اندروید 1.5 (کاپ کیک)
این نسخه که در آوریل سال 2009 عرضه شد اولین کیبورد مجازی لمسی را معرفی کرد و فریمورکی داشت که از ویجت های کمپانی های دیگر پشتیبانی می کرد.
اندروید 1.6 (دونات)
این نسخه که در 15 سپتامبر سال 2009 عرضه شد این قابلیت نمایش روی اندازه صفحه های مختلف و رزولوشن های متفاوت را فراهم کرد. همچنین پشتیبانی از شبکه های CDMA را هم آغاز نمود.
اندروید 2.0 (شیرینی خامه ای)
این نسخه درتاریخ 26 اکتبر سال 2009 عرضه شد و مسیریابی صوتی پیچ به پیچ را اضافه کرد. همچنین این نسخه می توانست اطلاعات مربوط به ترافیک را گزارش کند و از زوم دو انگشتی هم پشتیبانی می کرد.
اندروید 2.2 (ماست یخی)
این نسخه در تاریخ 20 می سال 2010 عرضه شد و لنگرگاهی را در پایین کلید خانه و فرمان های صوتی اضافه کرد. این لنگرگاه به کاربران اجازه می داد تا به سادگی میتوانند با ضربه زدن روی یک آیکون، فرمان صوتی صادر کنند. همچنین این نسخه از نرم افزار فلش در مرورگرهای اینترنتی نیز پشتیبانی میکرد.
اندروید 2.3 (نان زنجفیلی)
این نسخه که در تاریخ 6 دسامبر سال 2010 عرضه شد رنگ های مشکی و سبز را هم وارد رابط کاربری اندروید کرد.
اندروید 3.0 تا 3.2 (شانه عسل)
این نسخه که در تاریخ 22 فوریه سال 2011 عرضه شد به صورت اختصاصی برای تبلت ها طراحی شده بود و طراحی ظاهری آن رنگ اصلی آبی و تم فضایی داشت.
اندروید 4.0 (ساندویچ بستنی)
این نسخه که در تاریخ 18 اکتبر سال 2011 عرضه شد برای گوشی های هوشمند و تبلت ها یک رابط کاربری یکپارچه داشت. این نسخه روی تنظیم سویپ کردن (کشیدن انگشت روی صفحه) به عنوان روش اصلی مسیریابی در رابط کاربری تأکید داشت.
اندروید 4.1 تا 4.3 (آبنبات پاستیلی)
این نسخه ها در تاریخ های 9 جولای و 13 نوامبر سال 2012، همچنین 24 جولای سال 2013 به ترتیب در بازار عرضه شدند. این نسخه از اندروید برنامه Google Now و خدمات برنامه ریزی روزانه را معرفی کرد. همچنین نوتیفیکشن های تعاملی را به سیستم عامل اضافه کرد و سیستم جستجوی صوتی را بهینه سازی نمود.
اندروید 4.4 (کیتکت)
این نسخه که در تاریخ 31 اکتبر سال 2013 رونمایی شد از رنگ های روشن تری در رابط کاربری بهرهمند بود و نوار وضعیتش هم کمرنگ بود و آیکون های سفید داشت.
اندروید 5.0 (آبنبات چوبی)
این نسخه که در تاریخ 12 نوامبر سال 2014 عرضه شد در طراحی خود یک ظاهر کارت مانند داشت و عناصر مختلف مانند نوتیفیکیشن ها و نرم افزارهای اخیر را در چنین فهرست های کارت مانندی نمایش می داد. همچنین در این نسخه کاربر می توانست بدون لمس صفحه و تنها با گفتن دستور OK, Google کنترل صوتی گوشی را در دست بگیرد و دستورات صوتی صادر کند.
اندروید 6.0 (مارشمالو)
این نسخه که در تاریخ 5 اکتبر سال 2015 عرضه شد از قابلیت انطباق با برنامه های سالانه گوگل بهرهمند بود. همچنین به برنامه های جزئی تر اجازه فعالیت می داد و از USB تایپ C و خوانشگرهای اثر انگشت هم پشتیبانی می نمود.
اندروید 7.0 و 7.1 (ناگت)
این نسخه که در تاریخ های 22 آگوست و 4 اکتبر سال 2016 منتشر شد از حالت پیشفرض دو صفحه ای (split-screen mode) و قابلیت دسته بندی نوتیفیکیشن ها توسط برنامه های مختلف پشتیبانی می کرد.
اندروید 8.0 و 8.1 (اوریو)
این نسخه ها در تاریخ های 21 آگوست و 5 دسامبر سال 2017 به ترتیب عرضه شدند. ورژن های جدید از قابلیت نمایش تصویر در تصویر (PIP) و اسنوز کردن نوتیفیکشن ها پشتیبانی می کردند. این نسخه همچنین اولین نسخه ای بود که پروژه تربل را راه اندازی کرد، پروژه ای که توسط OEMها طراحی شده بود تا به روز رسانی های استانداردتری را برای نرم افزارها فراهم آورند.
اندروید 9.0 (پای)
این نسخه در تاریخ 6 آگوست سال 2018 وارد بازار شد و کلید های Back ، Home و Overview را با یک کلید خانه چند کاره و یک کلید بازگشت کوچکتر جا به جا کرد. همچنین از قابلیتهای هوشمندی همچون پیشنهاد پاسخ مناسب به پیام ها و ظرفیت بالاتر مدیریت روشنایی گوشی نیز بهرهمند بود.
اندروید 10 (Q)
این نسخه که در 3 سپتامبر 2019 عرضه شد کلید بازگشت را به کلی حذف کرد و در عوض از مسیریابی کشویی استفاده نمود. همچنین تم تاریک و حالت متمرکز را ایجاد کرد تا کاربر بتواند مزاحمت برخی از نرم افزارهای گوشی را محدودتر کند.
اندروید 11
این نسخه که در 8 سپتامبر سال 2020 عرضه شد دارای قابلیت ضبط صفحه نمایش به صورت پیشفرض بود، حباب های مکالمه ای داشت، از تاریخچه نوتیفیکشن ها بهرهمند بود و از گوشی های 5G هم پشتیبانی می کرد.
اندروید 12
این نسخه که در 4 اکتبر سال 2021 منتشر شده از نظر امنیت اطلاعت بسیار پیشرفت کرده است. همچنین این سیستم جدید قابلیت نمایش رنگ های متنوع تر و غنیتری را دارد. دسترسی به اطلاعات در آن آسان تر است و بک گراند گوشی در آن به لمس حساسیت دارد و به آن واکنش نشان می دهد.
آخرین نسخه اندروید
اندروید 12.0 عملاً جدیدترین و آخرین ورژن در دسترس این سیستم عامل به شمار می رود اما در سال جدید نسخه اندروید 13.0 نیز آماده عرضه در بازار شده است.
این نسخه جدید قرار است پیشرفت های زیادی در زمینه حفظ حریم خصوصی، امکان ارائه مجوزهای گوناگون در رابطه با نوتیفیکیشن ها، انتخابگرهای عکس و APIهایی داشته باشد که به شما در یک تجربه جدید کمک زیادی خواهند کرد. آیکون های نرم افزاری تم دار، تنظیمات سریع، قابلیت پشتیبانی از زبان های مختلف به صورت مجزا در هر برنامه و البته پشتیبانی از Bluetooth LE و MIDI 2.0 از طریق اتصال USB از جمله دیگر قابلیت های جدیدی است که اندروید 13 وعده آنها را داده است.
اندروید خام چیست؟
مدتی است که بحث اندروید خام یا اندروید خالص (Stock Android) در میان طرفداران این سیستم عامل داغ است. بگذارید ساده بگوییم. اندروید یک سیستم عامل متن باز است که در اختیار تولیدکنندگان گوشی های هوشمند قرار می گیرد، و آنها به دلخواه خودشان کمی می توانند رابط کاربری آن را تغییر دهند و به قول معروف آن را متناسب با برند خود سفارشی سازی کنند.
اما اندروید خام همان اندرویدی است که مستقیماً توسط خود گوگل طراحی شده و ساده ترین و مینیمال ترین شکل ممکن را دارد. این سیستم عامل گرچه برای تولیدکنندگان در نظر گرفته شده بود، اما با عرضه گوشی های هوشمند توسط خود گوگل، مورد استقبال مصرف کنندگان قرار گرفت.
از جمله مزیت های این نوع اندروید در آن است که سریع تر از نسخه های دیگر از آپدیت های گوگل بهرهمند می شود. عاری از هرگونه بیخود افزار است و به همین خاطر سریع تر است. همچنین دسترسی آسانتر و رابط کاربری ساده تری دارد. دقیقاً همان نوزاد خامی که گوگل در اختیار تولید کنندگان قرار می داد، حالا در اختیار کاربران است تا از مزیت های آن بهرهمند شوند.
اندروید گو چیست؟
اندروید گو یا Android Go در واقع نسخه ای از اندروید ONE است که در سال 2017 توسط گوگل ارائه شد. این نسخه از اندروید بیشتر برای گوشی های رده پایین تر طراحی شده و سازگاری خوبی با رم و پردازنده های ضعیف دارد. این نسخه اختصاصاً برای مناطق کم درآمد طراحی شده است.
پوسته اندروید چیست؟
همانطور که اشاره شد اندروید یک سیستم عامل متن باز است که توسط شرکت گوگل در قالب یک اندروید بدون پوسته (اندروید خام) در اختیار تولیدکننده های گوشی های هوشمند قرار می گیرد.
هر کدام از شرکت هایی که مجوز استفاده از اندروید دارند، مطابق با شخصیت برند خود رابط کاربری خاص خودشان را روی سیستم عامل نصب می کنند. و به همین خاطر گوشی هایی از برندهای مختلف، حتی اگر از یک نسخه مشابه اندروید استفاده کنند، هنوز با هم کمی تفاوت دارند. در واقع آنچه به عنوان گوشی اندرویدی شناخته می شود، گوشی است که سیستم عامل آن مبتنی بر اندروید است.
از جمله معروف ترین پوسته های اندروید عبارتند از:
- پوسته One UI شرکت سامسونگ
- پوسته Pixel UI شرکت گوگل
- پوسته OxygenOS شرکت وان پلاس
- پوسته MIUI شرکا شیائومی
- پوسته UX شرکت ال جی
مقاله آموزشی مرتبط: بیت چیست؟