در عصری زندگی می‌کنیم که سرعت و عملکرد گوشی‌های هوشمند حرف اول را می‌زند و حافظه رم برای این مهم، اصلی اساسی است. حالا این سوال پیش می‌آید که ما به چه مقدار حافظه رم در گوشی نیاز داریم؟
در گذشته پاسخ به این سوال آسان بود زیرا هر دستگاه با مقدار مشخصی رم به بازار عرضه می‌شد و کاربران معمولا مدلی با رم بیشتر را انتخاب می‌کردند. حتی در گذشته گفته می‌شد که رم بیشتر با سرعت بیشتر دستگاه مساوی است و کمبود فضای رم می‌تواند باعث کندی و لگ بیشتر در سیستم شود. البته این پاسخ همچنان هم در برخی موارد به کار می‌رود اما دیگر نمی‌توان بالاترین میزان رم را به عنوان بهترین گزینه شناخت.
در حال حاضر می‌توانید دستگاه‌هایی را در بازار خریداری کنید که حجم رم آن‌ها از 4 گیگابایت شروع شده و حتی تا 24 گیگابایت هم می‌رسد. این موضوع در نگاه اول بسیار جذاب به نظر می‌رسد اما در دنیای واقعی، بالا رفتن رم در دستگاه ارتباط مستقیمی با افزایش قیمت آن دارد. بسیاری از کاربران می‌خواهند در هزینه‌های تلفن همراه خود صرفه‌جویی کنند اما در عین حال، نمی‌خواهند با لگ و کندی در دستگاه مواجه شوند.
پس کدام عدد در حافظه رم تلفن همراه برای ما مناسب است؟ در ادامه قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم تا بتوانید در خرید بعدی خود علاوه بر انتخاب یک گزینه مناسب، از پرداخت هزینه اضافی جلوگیری کنید.
انواع حافظه رم گوشی
رم استفاده شده در تلفن‌های همراه تفاوت‌هایی با رم‌های عادی دارند. این نوع از حافظه‌ها باید فضای کمی را اشغال کنند و مصرف انرژی آن‌ها هم بسیار کم باشد تا عمر باتری دستگاه را افزایش دهد. به همین دلیل در تلفن‌های همراه از رم LPDDR استفاده شده که نسخه کم‌مصرف رم DDR دسکتاپ است. در ادامه به بررسی و مقایسه نسل‌های مختلف این حافظه می‌پردازیم.
رم LPDDR
اولین نسخه از حافظه رم گوشی، نسل یک LPDDR بود. این رم به صورت اختصاصی برای دستگاه‌های موبایل طراحی شده و تغییراتی که روی آن اعمال شده، مصرف انرژی حافظه را نسبت به مدل‌های دیگر کاهش می‌دهد. در میان دستگاه‌هایی که از نسل اول رم ال‌پی‌دی‌دی‌آر استفاده می‌کردند می‌توان به موتورولا Droid X و نسل اول آیپد‌های اپل اشاره کرد. این حافظه در ابتدا سرعت 400 مگابایتی داشت که در نسل e، سرعت آن به 533 مگابایت در ثانیه افزایش یافت.
رم LPDDR2
نسل دوم رم‌های موبایل با پیشرفت چشمگیری همراه بود که باعث راه پیدا کردن آن به دستگاه‌های بیشتری شد. این نوع از رم با در نظر گرفتن نیاز‌های تلفن همراه ساخته شده که باعث ایجاد پیشرفت‌های زیادی در آن شد. برای شروع باید گفت که رم LPDDR2 فضای فیزیکی کمتری را اشغال می‌کرد در حالی که امکان افزایش حافظه آن تا سقف 8 گیگابایت هم وجود داشت.
علاوه بر این، حالا در نسل جدید رم، ولتاژ مصرفی آن از 1.8 به 1.2 ولت کاهش یافت که می‌توانست تا 50 درصد نیروی مورد نیاز آن را کمتر کند. همچنین به‌دلیل افزایش توانایی پردازش اطلاعات در نسل دوم، قابلیت کنترل و اجرای چند تسک به‌صورت همزمان و با سرعت بالاتر هم به آن اضافه شده بود. در میان دستگاه‌هایی که از این نسل رم برخوردار بودند می‌توان به گلکسی اس ۲، آیفون ۴ اس و بلک بری پورش دیزاین اشاره کرد.
رم LPDDR3
نسل سوم رم در سال 2013 وارد مرحله تولید انبوه شد و به دلیل استفاده از معماری یکسان بین نسل ۲ و ۳، رم‌های جدید به سرعت در دستگاه‌های نسل بعد به‌کار گرفته شد. این موضوع به شرکت‌ها اجازه داد تا بدون استفاده معماری جدید، از 50 درصد سرعت بیشتر نسبت به نسل قبلی برخوردار شوند. در این سری پهنای باند از 8.5 به 12.8 گیگابایت در ثانیه افزایش پیدا کرد و مصرف انرژی آن حتی از قبل هم کمتر شد.
این نسل از رم توانایی استریم ویدیو‌هایی با رزولوشن 1080p را به دستگاه‌های نسل جدید ارائه کرد. مدتی بعد، نسخه بهبود یافته سری ۳ تحت عنوان سری e معرفی شد که سرعت آن از 1600 به 2133 مگابایت در ثانیه افزایش پیدا کرد. رم سری ۳ به دستگاه‌هایی مثل گلکسی اس ۴ و آیفون ۶ راه پیدا کرد.
رم LPDDR4
با گذر زمان، نیاز دستگاه‌ها به رم پر‌سرعت افزایش پیدا کرد و مشخص شد که بخشی از کندی دستگاه‌های قدیمی، به دلیل کمبود توانایی رم بود. به همین دلیل در سال 2014 سری چهارم رم‌های موبایل به‌صورت رسمی معرفی و در دستگاه‌های پرچمدار به‌کار گرفته شد. این نسل از رم ویژگی‌هایی مثل ضبط ویدیو 4K و اسلوموشن را به دستگاه‌ها اضافه کرد که پیشرفت چشمگیری به‌حساب می‌آمد.
دستگاه‌های جدید به لطف سرعت 3200 مگابایت در ثانیه و پهنای باند 25.6 گیگابایت در ثانیه این نسل به قابلیت‌هایی مثل توانایی تشخیص چهره و کاهش زمان روشن شدن دستگاه و اجرای برنامه‌ها مجهز شدند. در این نسل برای اولین‌بار از دو کانال استفاده شد که سرعت پردازش اطلاعات را افزایش داد و مصرف انرژی را به 1.1 ولت رساند.
مدتی بعد نسخه بهبود یافته این نسل با پسوند X معرفی شد که سرعت آن را به عدد چشمگیر 4266 مگابایت در ثانیه افزایش داد. البته در سری ایکس شاهد کاهش مصرف انرژی به 0.6 ولت هم بودیم که برای یک ارتقا عادی، پیشرفت بسیار بزرگی به حساب می‌آمد.
رم LPDDR5
عرضه نسل پنجم رم‌های موبایل تا سال 2019 طول کشید که نیاز بازار به آن را از همیشه بیشتر کرد. اما خبر خوب این بود که تمامی زمان صرف شده به ارتقا تکنولوژی‌های رم اختصاص داده شده بود و نسل جدید تقریبا در تمامی بخش‌ها بهبود دو برابری داشت. این به‌معنای کاهش 50 درصدی مصرف انرژی و افزایش سرعت به 6400 مگابایت در ثانیه بود.
توان مصرفی این رم در نسل جدید به 0.3 ولت کاهش یافته بود که با توجه به سناریو، بیشتر می‌شد. این موضوع به دستگاه اجازه می‌دهد تا در حین انجام کار‌های عادی نیروی کمتری را مصرف کند اما در کنار آن بتواند پردازش‌‌های سنگین را هم بدون مشکل انجام دهد. سری گلکسی اس ۲۰ سامسونگ، می ۱۱ شیائومی و وان پلاس ۹ در میان دستگاه‌هایی بودند که به نسل پنجم حافظه‌های رم مجهز شده بودند.
رم LPDDR5X
کمی بعد از معرفی نسل پنجم رم‌های تلفن همراه، ارتقایی در این نسل به‌وجود آمد که حاصل آن، رم‌های سری ایکس بود. این نسل توانست با بهبود 33 درصدی، سرعت حافظه را به 8533 مگابایت در ثانیه برساند و نسبت نویز به سیگنال را کمتر کند. این موضوع باعث بهبود عملکرد آخرین نسل رم و تطبیق‌پذیری آن با سناریو استفاده کاربر شد. این دو نسخه از نظر معماری تفاوتی با یکدیگر ندارند اما پهنای باند آن‌ها در نسخه ایکس بهبود یافته است.
هر برنامه چقدر رم مصرف می‌کند؟
حالا که انواع حافظه رم گوشی‌ها را بررسی کردیم، نوبت آن رسیده که به سوال اصلی پاسخ دهیم. باید گفت که سه نسل اول رم در هیچ‌کدام از دستگاه‌های امروزی وجود ندارند و حالا سخت‌افزار آن‌ها به رم‌های نسل 4 و 5 محدود شده که خیال کاربر را از بابت سرعت راحت می‌کند. حالا قبل از اینکه به بحث اصلی بپردازیم، باید معنای رم اکستنشن (Ram Extension) را توضیح دهیم.
در دستگاه‌های جدید از تکنولوژی خاصی استفاده شده که به سخت‌افزار اجازه می‌دهد تا ظرفیت رم را افزایش دهد. در صورت برخوردار بودن از این قابلیت، می‌توانید با مراجعه به تنظیمات حجم مورد نظرتان را انتخاب کنید و آن را به حافظه رم اختصاص دهید. با این کار، حجم انتخاب شده در صورت نیاز از حافظه کم می‌شود و به سخت‌افزار در کنترل عملکرد‌های پس زمینه کمک می‌کند.
با انجام این کار به دستگاه اجازه می‌دهید تا برنامه‌های باز و پر اهمیت را در حافظه رم نگه دارد و عملکرد‌های کوچک‌تری که با سرعت کمتری انجام می‌شوند را به حافظه داخلی منتقل کند. با انجام این کار، رم دستگاه فضای بیشتری را به کار‌های ضروری اختصاص می‌دهد و در نتیجه، سرعت دستگاه بالاتر می‌رود.
باید گفت که هر برنامه بسته به سرعت عملکرد و مصرف سیستم، حجم خاصی از حافظه رم گوشی را اشغال می‌کند. این حجم برای بازی گنشین ایمپکت (Genshin Impact) (سنگین‌ترین بازی دنیای موبایل) به حدود 1.5 گیگابایت می‌رسد و به همین دلیل، می‌توانید مطمئن باشید که هیچ برنامه‌ای نمی‌تواند فضای رم 4 گیگابایتی یک دستگاه را پر کند.
اما تفاوت اصلی در حین اجرای چند برنامه به‌صورت همزمان مشخص می‌شود. هنگامی که حافظه رم گوشی بالاتر برود، دستگاه می‌تواند برنامه‌های سنگین بیشتری را به‌صورت همزمان اجرا کند. این مورد را می‌توان به عنوان یکی از تنها تفاوت‌های بین حافظه‌های مختلف رم دانست. پس دقت داشته باشید که بیشتر بودن رم روی روان‌تر اجرا شدن یک برنامه تاثیر خاصی ندارد زیرا هیچ برنامه‌ای به تنهایی نمی‌تواند حافظه یک دستگاه امروزی را به‌صورت کامل پر کند.
البته باید گفت که استفاده از دستگاهی که کمتر از 4 گیگابایت رم دارد در سال 2023 می‌تواند کمی دشوار باشد زیرا بخش عمده‌ای از برنامه‌ها نمی‌توانند تمام توان خود را در این حجم از حافظه نشان دهند. همچنین باید گفت که از یک حافظه رم 4 گیگابایتی انتظار می‌رود که فقط یک برنامه را به‌صورت ایده‌آل اجرا کند و نمی‌توان از آن انتظار عملکردی چشمگیر در بخش مولتی تسکینگ داشت.
یک کاربر به چه مقدار رم در تلفن همراه خود نیاز دارد؟
حالا می‌توانیم بگوییم که به چه میزان حافظه رم گوشی خود نیاز دارید. به زبان ساده، بهتر است که در دنیای امروزی هیچ دستگاهی با رم کمتر از 6 گیگابایت را انتخاب نکنید. این مقدار رم اجازه می‌دهد تا قیمت دستگاه پایین بماند و چند برنامه مورد نیازتان را به‌صورت همزمان باز کنید.
البته باید گفت که این مقدار از رم فقط به یک کاربر عادی که از دستگاه خود استفاده سنگینی ندارد پیشنهاد می‌شود. در صورتی که در این دسته قرار نمی‌گیرید و در حالت عادی حداقل چند برنامه سنگین را در دستگاه‌تان باز نگه می‌دارید، پیشنهاد می‌کنیم تا به سراغ گزینه‌های 8 یا 12 گیگابایتی بروید.
لازم به ذکر است که سامسونگ گلکسی اس ۲۳ اولترا از یک حافظه رم 12 گیگابایتی استفاده می‌کند و می‌تواند به راحتی نیاز‌های یک کاربر حرفه‌ای را برآورده کند. این موضوع در حالی است که سامسونگ در گذشته از حافظه رم 16 گیگابایتی هم در پرچمداران خود استفاده کرده بود اما پس از یک سال، این حجم را کاهش داد.
این موضوع به دلیل آن است که حافظه‌های بالای 12 گیگابایت عملا غیرقابل استفاده هستند و پردازنده نمی‌تواند از تمام فضای آن استفاده کند. اما همچنان شرکت‌هایی وجود دارند که دستگاه‌های خود را با حافظه‌های رم بالا عرضه می‌کنند. در حال حاضر باید گفت که این کار فقط یک روش برای بالاتر بردن قیمت دستگاه است و توصیه می‌کنیم که از عدد 12 گیگابایت بالاتر نروید.
تفاوت رم در گوشی‌های سامسونگ و شیائومی
حافظه رم گوشی در دستگاه‌های مختلف ممکن است از نظر عملکرد کمی تفاوت داشته باشند. این موضوع می‌تواند کاربران را کمی گمراه کند؛ زیرا برای مثال، آیفون تنها از 6 یا 8 گیگابایت رم استفاده می‌کند اما به دلیل شخصی‌سازی رابط کاربری و بهینه‌سازی عملکرد برنامه‌ها، کارآیی آن با حافظه رم 12 گیگابایتی دستگاه‌های اندرویدی قابل مقایسه است.
همین موضوع در مورد رم دستگاه‌های شیائومی و سامسونگ هم وجود دارد اما دلیل آن کمی متفاوت است. برای یافتن تفاوت رم در گوشی‌های سامسونگ و شیائومی بهتر است کمی به مشخصات آن‌ها دقت کنید. باید توجه داشته باشید که هر‌دو دستگاه از یک استاندارد رم استفاده کنند و تفاوتی میان تکنولوژی‌های آن‌ها وجود نداشته باشد. در این حالت، عملکرد دو دستگاه مشابه خواهد بود اما باز هم ممکن است تفاوت‌هایی میان عملکرد آن‌ها در دنیای واقعی وجود داشته باشد.
در این بخش نمی‌توان گفت که کدام شرکت در بخش رم بهتر عمل می‌کند و دلیل آن، تفاوت‌های موجود در رابط کاربری آن‌ها است. هر شرکت از الگوریتم خاصی برای مدیریت حافظه استفاده می‌کند که به دستگاه اجازه می‌دهد تا فضای رم را بهتر مدیریت کند و برنامه‌های مهم‌تر را باز نگه دارد. این موضوع باعث می‌شود تا در سناریو‌های یکسان، دستگاه شیائومی یک اپ را از حافظه خود حذف کند ولی دستگاه سامسونگ همچنان آن را باز نگه دارد.
با این وجود باید گفت که این تفاوت چندان قابل مشاهده نیست و در صورت خریداری یک پرچمدار جدید با حافظه رم 12 گیگابایتی از هر‌دو شرکت، می‌توانید عملکرد بسیار خوبی را تجربه کنید که در دستگاه‌های دیگر قابل دستیابی نیست.
مقاله مرتبط
