آیپدها و به صورت کلی تبلتها، امروزه به دستگاههای میانی تبدیل شدهاند که هیچکس واقعا نمیداند کارایی آنها چیست! چه چیزی باعث شده تا دستگاههایی که زمانی رقیب جدی گوشیها و لپتاپها بودند، کارشان به اینجا برسد؟
حتما به یاد دارید که تبلتها کار خود را با چه هدف بلندپروازانهای شروع کردند. تا مدتها به نظر میرسید که این دستگاهها قرار است جای لپتاپها و کامپیوترها را بگیرند و جایگاه ویژهای در زندگی روزمره ما داشته باشند. اما این هدف با شکست مواجه شد. آغاز پاندمی کرونا هم تاثیرات خود را گذاشت و باعث کاهش هرچه بیشتر محبوبیت این دستگاهها شد. میزان فروش آیپدهای اپل و تبلتهای سامسونگ و غیره ناگهان افت بسیار زیادی پیدا کرد و به رقمی بسیار پایینتر از کامپیوترهای خانگی رسید.
در چند سال گذشته تبلتهایی که بیشترین موفقیت تجاری را داشتهاند، آنهایی بودند که هدفشان گرفتن جای کامپیوترها و لپتاپها نبوده است. با توجه به اینکه اپل امروزه پادشاه بلامنازع تبلتهاست، خیلیها از این پدیده با عنوان “مشکل آیپدهای اپل” یاد میکنند. چرا؟
واقعیت این است که تبلتهای امروزی اصولا دنبال آن نیستند که جای لپتاپها را بگیرند. بلکه هدفشان این است که به عنوان یک وسیله جانبی جذاب، در کنار کامپیوتر و لپتاپ شما مورد استفاده قرار بگیرند. و این بلایی است که اپل بر سر این دستگاهها آورده است.
کمپانی اپل توانسته با همین سیاست کاربرانش را قانع کند که استفاده از تنها یک دستگاه اپلی برای برآورده کردن نیازهای روزمره کافی نیست. اما پیامد این استراتژی دقیقا چه بوده است؟
آیپد : سختافزاری قدرتمند با نرمافزاری ضعیف
در چند سال گذشته، آیپدهای اپل پیشرفت زیادی در زمینه سختافزار داشتهاند. به ویژه در مدلهای پرچمدار آیپد پرو. استفاده از تراشههای M1 باعث شد تا تبلتهای اپل به یک برتری فوقالعاده نسبت به رقیبان خود دست پیدا کنند. آیپدها با بهرهگیری از این تراشه نه تنها تبلتهای پرچمدار اندرویدی مانند Galaxy Tab S8 Ultra را شکست دادند، بلکه تبلتهای تمام ویندوزی مانند Microsoft Surface 9 را نیز کنار زدند.
باید توجه داشت که حتی تبلتهای معمولیتر مانند iPad Air (2022) نیز همچنان عملکردی بهتر، نسبت به سایر تبلتهای اندرویدی با قیمت مشابه دارند. ساده بگوییم، تبلتهای اپل از نظر سختافزاری در بالاترین حد ممکن قرار دارند.
اما یک موضوع کوچک و مهم در این میان وجود دارد که نمیتوان به سادگی از کنار آن گذر کرد. آنهم اینکه تمامی آیپدهای اپل به جز مدل 12.9 اینچی آیپد پرو، دارای نمایشگر LCD هستند! البته خوشبختانه مدلهای نسل آینده آیپد قرار است بالاخره این نمایشگر را کنار گذاشته و سراغ پنلهای OLED بروند.
این به معنای آن است که تبلتهای اپل به زودی به نهایت کیفیت ممکن رسیده و از هر نظر بینقص خواهند شد. چیزی که همواره از اصلیترین عوامل جلب توجه مشتریان به این دستگاهها بوده است. زمانی که از یک آیپد در اکوسیستم اپل استفاده میکنید، ناگهان کارایی و جذابیتهای این دستگاه دوچندان میشود. در واقع جذابیتهای تبلتهای آیپد در این اکوسیستم داخلی به قدری بالاست که کسی توجه چندانی به بزرگترین مشکل آنها، یعنی سیستمعامل iPadOS نمیکند.
جالب اینجاست همین کمپانی که تراشههای به کار رفته در کامپیوترهای دسکتاپ را داخل تبلتهایش قرار داده، سیستمعامل iPadOS را طوری طراحی کرده که انگار یک نسخه کش آمده از iOS است! از نظر سختافزاری آیپدها در حد و اندازه لپتاپها هستند، اما در بخش نرمافزاری حتی به پای آیفونها هم نمیرسند!
این موضوع نه تنها به ذات سیستم عامل iPadOS برمیگردد، بلکه ناشی از وابستگی آیپدها به App Store نیز هست. چرا که تقریبا هیچ برنامهای برای آیپدها وجود ندارد که بتواند از تمام ظرفیتهای تراشههای M1 و M2 به کار رفته در آنها استفاده کند.
حتی اپلیکیشنهای حرفهای مانند Final Cut Pro نیز محدودیتهای زیادی در نسخه تبلتی خود دارند!
آیا واقعا به یک تبلت 11 اینچی در کنار یک گوشی آیفون نیاز داریم؟
سیر تکاملی تبلتها در چند سال اخیر به شدت تحتتأثیر سیر تکاملی گوشیهای هوشمند بوده است. تبلتها بیشتر از اینکه به لپتاپها و کامپیوترها شبیه باشند، با گوشیهای هوشمند شباهت دارند. متد کاربری آنها نیز کاملا با گوشیهای هوشمند یکی است. به همین خاطر هم هست که سیستمعاملهای تبلتها نیز مانند گوشیها بیشتر مبتنی بر اندروید و iOS است، تا ویندوز و MacOS.
فرقی ندارد که اپل چند قابلیت را به آیپدهای خود اضافه کند، واقعیت این است که به هر حال iPadOS هرگز نمیتواند ظرفیتهای نرمافزاری کافی برای استفاده از تمام پتانسیلهای فوقالعاده سختافزاری این دستگاهها را داشته باشد.
متاسفانه اپل میلی ندارد که iPadOS را به سطح سیستمعامل کامپیوترهای دسکتاپ برساند. این کمپانی همچنان قصد دارد تا iPadOS را در حد و اندازههای یک سیستمعامل متوسط نگه دارد. چیزی بین MacOS و iOS.
این اتفاق باعث میشود تا آیپدها به دستگاههای درجه سوم تبدیل شوند. دستگاههایی که نه حملشان به اندازه آیفونها راحت است و نه به اندازه مکبوکها کارایی دارند. با شرایط فعلی در بهترین حالت میتوان از این تبلتها برای تماشای فیلم و ویدئوهای آنلاین استفاده کرد. کاربری که بیشتر مناسب کودکان هستند!
البته این اتفاق ذاتا چیز بدی نیست، اما به هر حال کاربردهای آیپد را کم میکند. قسمت بدتر ماجرا این است که تولیدکنندگان دیگر هم در حال پیروی از اپل هستند و تبلتهایی تولید میکنند که در واقع کارایی چندانی برای کسی ندارند.
امروزه با وجود گوشیهای پرچمداری که نمایشگرهای بزرگی دارند و از قلمهای دیجیتالی هم پشتیبانی میکنند، مانند Galaxy S23 Ultra و Galaxy Z Fold 4 و لپتاپهایی که دارای نمایشگر لمسی هستند مانند Lenovo Yoga 9i جای کمی برای تبلتها باقی مانده است.
آیا اپل مسیرش را تغییر خواهد داد؟
جدیدترین آیپدهای اپل فروش بسیار کمی داشتهاند و این موضوع برای خود شرکت هم غیرمنتظره نبود. در واقع این کمپانی در حال تضعیف خط تولید آیپدهاست تا جای بیشتری برای تولید لپتاپهای مکبوک خود باز کند.
گرچه هنوز معلوم نیست که آیا یک آیپد با ظرفیتهای کامل میتواند رقیب مکبوک باشد یا خیر، اما اپل قطعا این ریسک را به جان نخواهد خرید و رقیبی برای یکی از پرفروشترین محصولاتش نمیتراشد. بنابراین هنوز معلوم نیست که آیا تبلتهای نسل بعدی اپل از تراشه M3 استفاده بکنند یا خیر؟
دلیل اصلی که در این مقاله به این موضوع پرداختیم، این است که اخیرا شایعات زیادی پیرامون بهروزرسانیهای آینده آیپدهای مدل 2024 به گوش میرسد. از اضافه شدن تراشه M3 و نمایشگر OLED به آیپدهای پرو گرفته، تا تغییر در طراحی ظاهری و رسیدن به ابعاد 14 اینچ. پس وقتی قرار است آیپدها بزرگتر، قدرتمندتر و گرانتر شوند، دیگر بهانهای برای وجود محدودیتهای کنونی iPadOS وجود نخواهد داشت.
اگر اپل قصد نداشته باشد ارتقایی جدی به آیپدهای خود در آینده بدهد، دلیلی برای ادامه دادن به تولید آنها نیز وجود نخواهد داشت. بنابراین آیپدها یا باید به پتانسیلهای بالای خود دست پیدا کنند و با مکبوکها رقابت کنند، یا دستگاههای درجه سومی باقی بمانند که جایگزین گوشیهای هوشمند برای کودکان شوند.
در آخر اینکه هیچکس نمی خواهد آیپدها به سیستمعامل MacOS مجهز شوند. اما همه اعتقاد دارند که نرمافزار این دستگاهها باید بتواند خودش را به ظرفیت سختافزاری آن برساند.
(نام و لینک منبع)
PhoneArena
The iPad Problem: Why Apple refuses to let tablets reach their full potential – PhoneArena
مقاله آموزشی مرتبط: آموزش نحوه دانلود و نصب نسخه بتا iPadOS 17