با پیشرفت تکنولوژی و به‌وجود آمدن هوش مصنوعی، در آینده‌ای نزدیک، AI به تمام عرصه‌های زندگی بشر نفوذ می‌کند. اما تاثیر هوش مصنوعی در جامعه چگونه خواهد بود؟
هوش مصنوعی یا AI (Artificial Intelligence) به فرآیند ارتقاء ماشین‌های هوشمند به نحوی که بتوانند تقلیدی از شیوه رفتار انسانی داشته باشند گفته می‌شود. در واقع هوش مصنوعی همانطوری که از نامش پیداست شبیه سازی ساز و کار مغز انسان برای ماشین‌های هوشمند است که به آنها قدرت تفکر می‌دهد و به دو نوع ضعیف و قوی تقسیم می‌شوند.
هوش مصنوعی ضعیف وظایفی مانند رانندگی، ترجمه و ویرایش متون و نظایر این کارها را به خوبی انجام می‌دهد. اما هوش مصنوعی قوی که به AGI موسوم است شبیه مغز انسان عمل می‌کند. البته این نوع از هوش مصنوعی دورنمایی از آینده این تکنولوژی است که هنوز انسان نتوانسته است به این تکنولوژی دست پیدا کند.
تاثیر هوش مصنوعی بر جامعه
آیا تا به حال به آینده زندگی خودتان با پیشرفت روزافزون تکنولوژی فکر کرده‌اید؟ آیا موضوع تاثیرهوش مصنوعی در جامعه ذهنتان را به‌خود مشغول کرده است؟ به این اندیشیده‌اید که ممکن است فرزندانتان در آینده با انسان‌هایی غیربیولوژیک سروکار داشته باشند؟
زمانی را در نظر بگیرید که کودک‌تان با پرستارش به پارک رفته است تا بازی کند و یک ماشین با ظاهر کاملا انسانی و رفتاری شبیه به انسان وظیفه مراقبت از او را به عهده دارد. دنیایی که ممکن است حیوان خانگی که به آن انس گرفته‌اید درواقع یک ربات با ویژگی‌های یک سگ یا گربه یا حتی یک پرنده باشد.
این موضوع سال‌ها پیش ذهن انسان را به خود مشغول کرده بود و دانشمندان به دنبال تحقق آن بودند. فیلم‌هایی نیز در این زمینه ساخته شده است. از جمله فیلم بلیدرانر 1982 به کارگردانی ریدلی اسکات که براساس رمان آیا آدم مصنوعی‌ها خواب گوسفند برقی می‌بینند ساخته شده است.
اما آیا هوش مصنوعی می‌تواند برای ما دردسر ساز باشد؟ AI چه فوایدی برای زندگی بشر خواهد داشت؟
با حساب اینکه تکنولوژی برای رفاه انسان هرروز درحال گسترش است، پس آن زمان دور نخواهد بود که مشاغل مختلف بهدست ماشین‌ها بیفتد یا حتی بهوسیله آنها اداره شود. البته اکنون هم بعضی از امور فنی و تکنیکی به‌طور کامل بهوسیله ماشین‌ها اداره می‌شود. اما در مورد مشاغل هنوز این واگذاری به‌طور کامل اتفاق نیفتاده است. مشاغل سخت و پرخطری مثل رانندگی ناوگان‌های حمل‌ونقل عمومی، کشتیرانی، عمل‌های جراحی طولانی‌مدت که انسان برای انجام آن نیاز به ریکاوری در حین کار دارد و... همه اینها می‌تواند بدون خطا و در کمترین زمان ممکن با تکنولوژی هوش مصنوعی انجام شود. فرض کنید در جهانی زندگی می‌کنید که دیگر به‌خاطر خطای پزشکی جان انسانی به خطر نیفتد. همچنین رانندگی مطمئن و بدون خستگی و خواب‌آلودگی مسافران را به کام مرگ نفرستد. اما همه اینها نتیجه دیگری هم دارد و آن بیکاری درصد زیادی از نیروی کار فعال خواهد بود. خلبانی که به جز هدایت هواپیما مهارت دیگری نیاموخته است، پزشکی که تمام عمر خود را صرف مداوا و بهبود روش‌های درمانی و جراحی کرده است، در عرض مدت کوتاهی از دور رقابت خارج خواهند شد و این ممکن است به افسردگی یا خودکشی انسان منجر می‌شود.
اما جنبه دیگری از تاثیر هوش مصنوعی در جامعه را متصور شوید و فرض کنید که زمانی ماشین‌های پیشرفته صاحب احساسات شوند و بخواهند جهانی را عاری از وجود انسان‌ها برای خودشان متصور شوند، در آن صورت آیا توان و هوش انسان قادر به مقابله با آنها خواهد بود؟ چه می‌شود اگر معنا و مفهوم جنگ جهانی به کلی دگرگون شود و انسان‌ها به جای درگیری در جنگ‌های قومی و نژادی و مذهبی درگیر نبرد با موجودات دست ساخته خودشان شوند.
کاربرد هوش مصنوعی در زندگی روزمره
در جهان امروز می‌توان کاربردهای متعددی را برای AI و تاثیر هوش مصنوعی در جامعه برشمرد. از جمله تحول در صنایع کوچک و بزرگ، تحول در کشاورزی و توسعه و بهبود منابع غذایی انسان‌ها، پزشکی، صنایع دفاعی و... تنها بخش کوچکی از کاربرد این تکنولوژی در جهان امروز است و ابعاد مختلف به‌کارگیری AI در تمام جنبه‌های زندگی‌مان ظهور کرده است که برخی از آنها به اختصار به این شرح هستند:
در پزشکی، هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌هایی مثل سرطان، رضایت‌بخش عمل کرده که می‌تواند در درمان به موقع و موثر به پزشکان کمک کند.
در کارهایی مثل اسکن یا کارهایی که نیاز به دقت بالایی دارند مثل بررسی فرم‌ها و چک کردن و طبقه‌بندی حجم بالای اطلاعات، بدون خطا عمل کنند.
در کسب و کارهایی که نیاز به ترجمه متون دارند، AI در کمترین زمان ممکن و با سرعت و دقت بالا این کار را انجام می‌دهد.
در تولید محتوا با تشخیص سلیقه و علایق مخاطبان می‌تواند پیشنهاداتی که برایشان جذاب باشد را بدهد. نتفلیکس، آمازون و اسپاتیفای هم‌اکنون از این قابلیت AI استفاده می‌کنند.
در بانکداری آنلاین با استفاده از چت‌بات‌ها پاسخگوی نیازها و سوالات مشتریان بانک است.
اما بخش جذاب ماجرا بازی‌های رایانه‌ای است که با هوش مصنوعی گرافیک این بازی‌ها بالاتر می‌رود و با طبیعی شدن شخصیت‌ها و فضای بازی، می‌توانید این احساس را داشته باشید که نه درحال بازی، بلکه درحال دست‌وپنجه نرم کردن با چالش زندگی خود هستید.
مواردی که گفته شد، تنها بخشی از کاربرد این تکنولوژی در جهان امروز انسان است و به‌طور خلاصه می‌توان به کارایی و استفاده از AI در مسیریابی، عکاسی، تشخیص چهره، در خودروهای خودران و... اشاره کرد.
دو روی سکه: زندگی مدرن و زندگی سنتی
اکنون با اطلاعات خلاصه‌ای که درباره کاربردهای AI و همچنین نگرانی‌های موجود بابت تاثیر هوش مصنوعی در جامعه از متن بالا بهدست آورده‌اید، کدام شکل از زندگی را ترجیح می‌دهید؟
آیا پیشرفت‌های امروزی در زمینه تکنولولوژی AI را در سطح فعلی که به آسان ساختن کارها و برآورده کردن نیازهای انسان خلاصه می‌شود کافی می‌دانید یا دل‌تان می‌خواهد زندگی در جهان متفاوتی را تجربه کنید که در آن با ربات‌ها تعاملات انسانی داشته باشید. به‌عنوان مثال صمیمی‌ترین دوست‌تان یک ربات باشد که علاوه بر کمک کردن در کارها، یک رازدار مطمئن باشد که به‌راحتی بتوانید اسرار خود را بدون ترس از افشاء شدن و خیانت، با او درمیان بگذارید. برای پاسخ به این سوال دنیای همزیستی با ربات‌ها را تصور کنید و در ذهنتان متصور شوید زمانی نه‌چندان دور وقتی در خیابان یا محل کارتان از کنار کسی رد می‌شوید نتوانید تشخیص بدهید که عابری که از کنارتان می‌گذرد یا مسافری که در ایستگاه مترو به انتظار قطار نشسته یک انسان یا ماشینی با ظاهر انسانی است.
