چیپست چیست؟ chipset ها بخشی از گوشی های تلفن همراه هستند که شامل سخت افزارها و بخش های مکانیکی دستگاه می شوند. اگر کیس کامپیوتر خانگی خود را باز کنید می بینید که از یک مادربرد، پردازنده مرکزی CPU، کارت گرافیک، ماژول اتصال به اینترنت و غیره تشکیل شده است. شما می توانید به فراخور نیاز و قابلیت پشتیبانی مادربرد قطعات سخت افزاری دستگاه را تغییر دهید. این موضوع اما روی گوشی های تلفن همراه که دستگاه های کامپکت تر و بسیار کوچکتری هستند امکان‌پذیر نیست.
به این معنی که شما نمی توانید بخش های سخت افزاری گوشی خود را ارتقا دهید. مثلا پردازنده، کارت گرافیک یا دیگر سخت افزارهای آن را تغییر دهید. تمامی این بخش ها در گوشی های تلفن همراه روی چیپست یا SoC قرار گرفته اند و سخت افزار اصلی و قطعی موبایل را تشکیل می دهند. بنابراین چیپست شامل تمام مشخصات سخت افزاری گوشی تلفن همراه شماست. درست مانند لپتاپ ها که SoC ثابتی دارند و سخت افزارهایشان قابل تغییر نیست.
انواع چیپست در موبایل
چیپست ها بسته به انواع سخت افزارهایی که استفاده می کنند می توانند مدل های بسیار متنوعی داشته باشند. به عنوان مثال تنها با تغییر دادن یک قطعه (مثلا CPU) شرکت سازنده یک چیست جدید ارائه می کند. به همین خاطر انواع چیپست را اغلب با نام کمپانی های سازنده آنها تقسیم بندی می کنند.
بیشتر برندهای گوشی تلفن همراه با شرکت های دیگر برای به کار بردن چیپست ها همکاری می کنند. در این میان تنها شرکت های اپل، سامسونگ و هوآوی هستند که چیپست های اختصاصی محصولات خودشان را، خودشان تولید می کنند. اپل هم سردمدار این کار است که تماما از قطعات اختصاصی تولیدی خودش استفاده می کند. در حالی که سامسونگ و هوآوی در برخی از بخش ها، از سخت افزارهای تولید شرکت های دیگر بهره می برند.
چیپست های بایونیک، اگزینوس و های سیلیکون به ترتیب متعلق به اپل، سامسونگ و هوآوی هستند. چیپست های کمپانی های مدیاتک و کوالکام پر‌رنگ‌ترین حضور را در بازار رقابت دارند و بیشتر گوشی های اندرویدی امروزی به صورت کامل یا ترکیبی با چیپست های این کمپانی ها روانه بازار می شوند.
چیسپت معروف اسنپ دراگون محصول کمپانی آمریکایی کوالکام است که به نسبت رقبا هم مصرف انرژی کمتری دارد و هم کمتر داغ می کند. این چیسپت ها از پردازنده های گرافیکی آدرنو که برای اجرای گیم های سنگین بسیار مناسب است بهره می برند و مودم های وای فای کار شده روی آنها سریع ترین مودم موجود در بازار است.
از طرف دیگر کمپانی تایوانی مدیاتک با عرضه چپست های M1 و Helio بیشتر بازار گوشی های میانرده را هدف گرفته است. چیپست های مدیاتک مصرف انرژی بیشتری دارند و زودتر از چیپست های اسنپ دراگون داغ می کنند. امروزه بهترین گوشی های پرچمدار اندرویدی از اسنپ دراگون استفاده می کنند.
معروف ترین چیپست موبایل
از جمله معروف ترین چیپست های موبایل امروزی عبارتند از:
- بایونیک اپل
- اسنپ دراگون 756
- اسنپ دراگون 888
- اگزینوس 1080
- اگزینوس 2100
- Kirin 9000 (هوآوی)
- Dimensity 1100 (مدیا تک)
- Dimensity 1200(مدیا تک)
اجزای سازنده چیپست
امروزه گوشی های هوشمند از هر زمان دیگری در میان مردم محبوب تر شده اند و چیپست های تعبیه شده در آنها می تواند بسته به برنامه ریزی انجام شده، کارهای مختلف و متفاوتی را انجام دهد. از طرف دیگر با روی آوردن هر چه بیشتر مردم به فضاهای آنلاین، استفاده از مودم های اینترنتی نیز اهمیت ویژه ای پیدا کرده است.
همچنین علاقه روز افزون کاربران به بازی های پیشرفته موبالی نیاز به کارت های گرافیک قدرتمند را مبرم تر کرده است. پیشرفت های چشمگیر دوربین های گوشی باعث شده تا کیفیت تصویربردای نیز اهمیت دوچندانی پیدا کند. از این رو اصلی ترین بخش های چیپست گوشی های هوشمند شامل موارد زیر می شود:
- پردازنده مرکزی (CPU)
- کارت پردازنده گرافیکی
- مودم
- پردازنده دوربین
CPU هسته مرکزی دستگاه های دیجیتالی و عملا مغز آنها است. هرچقدر CPU پیشرفته تر باشد، توان مدیریتی و پردازشی دستگاه هم بالاتر خواهد بود. به همین خاطر چیپست های امروزی که باید توان پردازش همزمان چندین فعالیت پیچیده را داشته باشند، از پردازنده های مرکزی قدرتمند تری استفاده می کنند.
کارت گرافیک نیز مسئول اجرای برنامه ها و بازی های گرافیکی است. از آنجایی که رابط کاربری بسیاری از نرم افزارها پیچیده تر شده و عناصر گرافیکی زیادتری به آنها اضافه شده است و در کنار آن بازی های موبایلی هم رواج بیشتری پیدا کرده اند، استفاده از کارت های گرافیکی قدرتمند در چیپست ها به امری حیاتی بدل شده است.
مودم های 4G و 5G امروزه برای ارتباط هرچه سریعتر با داده های اینترنتی امری حیاتی هستند. امروزه بخش اعظمی از عملکردهای گوشی های هوشمند مانند برنامه ها و بازی های آنلاین و شبکه های اجتماعی به اینترنت وابسته هستند. هر گوشی بتواند ارتباط بهتر و سریعتری با اینترنت برقرار کند طبیعتا محبوبیت بیشتری پیدا می کند.
پردازنده های دوربین نیز در زمانی که کیفیت تصویر‌برداری گوشی ها اهمیت زیادی پیدا کرده، مهم شده اند. هرچقدر این پردازنده ها قوی تر باشند توان پرداش تصاویر مختلف در گوشی بیشتر خواهد بود و نتیجتا کیفیت تصاویر هم بالاتر خواهد رفت.
هوش مصنوعی در پردازنده موبایل
فناوری هوش مصنوعی روز‌به‌روز پیشرفته تر می شود و حضور پر رنگ تری در دستگاه های دیجیتالی پیدا می کند. یکی از عرصه هایی که هوش مصنوعی حضور پر رنگی در آن دارد، گوشی های تلفن همراه است. پردازش شبکه عصبی و یادگیری مصنوعی امروزه بخش مهمی از گوشی های هوشمند هستند که دیگر نمی‌توان تنها با استفاده از CPU پردازش های مربوط این عملیات را انجام داد.
چراکه این فعالیت ها به پردازش ها و محاسبات بسیار پیچیده ای نیاز دارند که از توان CPU خارج است. از‌این‌رو گوشی های امروزی از یک پردازنده مجزا هوش مصنوعی در چیپست استفاده می کنند تا این عملیات را بدون تحمیل بار اضافی روی CPU انجام دهند. چیسپت بایونیک A11 اپل اولین چیپستی بود که رسما از پردازنده هوش مصنوعی (شتاب دهنده هوش مصنوعی) بهره می برد، اما کم کم پردازنده های هوش مصنوعی NPU، APU، Neuropilot و غیره هم توسط دیگر شرکت ها تولید و به بازار عرضه شدند.
امروزه پردازنده های هوش مصنوعی در گوشی های پرچمدار بخشی بسیار ویژه از چیپست به شمار می روند. البته استفاده از آنها در گوشی های میانرده نیز هر روز رواج بیشتری پیدا می کند.
مقاله آموزشی مرتبط: گوریلا گلس چیست؟
